جنووا، شهر: تفاوت میان نسخه‌ها

(نام باستانی: جنوآ<ref>Genua</ref> به زبان فرانسه: ژِنْ) شهری تاریخی در شمال غربی [[ایتالیا]]، در ساحل خلیج جنووا، به فاصلۀ ۴۰۰کیلومتری شمال غربی [[رم، شهر|رم]]. مرکز اداری [[لیگوریا]]<ref>Liguria</ref> است. 580,097 نفر جمعیت دارد (2018) و مساحتش 240.29 کیلومتر مربع است. در ارتفاع 20 متری از سطح دریا قرار دارد. جنووا بزرگ‌ترین بندر ایتالیا، با تأسیسات مهم در وولتری<ref>Voltri </ref>، به فاصلۀ ۱۰کیلومتری غرب، است. صنایع آن شامل پالایش نفت، علوم مهندسی و تولید مواد شیمیایی و پارچه است. جنووا که در قرن ۸پ‌م بنا شده بود، در ۲۰۴پ‌م به‌دست [[ماگو (۲۴۳ـ۲۰۳پ م)|ماگو]]<ref>Mago</ref>، سردار کارتاژی، ویران شد، اما رومی‌ها آن را بازسازی کردند. زوال آن با سلطۀ [[لومبارد|لومباردها]]<ref>Lombards</ref> در ۶۴۰م آغاز شد، اما از قرن ۱۰م یک امپراتوری بازرگانی در غرب مدیترانه ایجاد کرد که با تجارت خاورمیانه‌ای در منطقه رقابت می‌کرد و پست‌های تجاری در [[کرس، جزیره|کُرْس]]<ref>Corsica</ref>، [[ساردنی]]<ref>Sardinia </ref>، افریقای شمالی، و [[اسپانیا]] تأسیس کرد. در دوران [[صلیبی، جنگ های|جنگ‌های صلیبی]]<ref>Crusades</ref>، شهرک‌های جنووایی در امپراتوری بیت‌المقدس (اورشلیم) و [[دریای سیاه]]<ref>Black Sea </ref> برپا شدند و تاجران جنووایی از حمایت [[بیزانس، امپراتوری|امپراتوری ''بیزانس'']]<ref>''Byzantine'' </ref> برخوردار شدند. شهر مزبور، در اوج عظمت خود (۱۳۰۰م)، تقریباً انحصار تجارت اروپایی را با شرق در دست داشت. اختلاف بین جنووایی‌های طبقۀ پایین و اشراف تاجر و اصیل‌زادۀ حاکم به ضعف جنووا و استیلای قدرت‌های خارجی بر آن انجامید. در قرن ۱۵م، بیشتر آبادی‌ها و تجارت آن به‌دست ونیزی‌ها یا عثمانی‌ها افتاده بود. جنووا با بازسازی بعد از [[جنگ جهانی دوم]] به شلوغ‌ترین بندر مدیترانه تبدیل شد و نخستین بندری بود که به تأسیسات نوین کانتینر مجهز شد. [[ماتسینی، جوزپه (۱۸۰۵ـ۱۸۷۲)|جوزپه ماتسینی]]<ref>Giuseppe Mazzini </ref> ملی‌گرای ایتالیایی، [[Christopher Columbus|کریستف کلمب]]<ref>Christopher Columbus </ref> کاشف، و [[پاگانینی ، نیکولو (۱۷۸۲ـ۱۸۴۰)|نیکولو پاگانینی]]<ref>Niccolo Paganini</ref>، موسیقی‌دان بزرگ، در این شهر زاده شدند.