پرش به محتوا

گوتیک، معماری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۶: خط ۱۶:
'''آلمان'''. سبک گوتیک در [[آلمان]] تا اواخر قرن ۱۳م از گوتیک فرانسوی بسیار متأثر بود؛ ازجمله کلیسای جامع کلن<ref> Cologne Cathedral</ref> ـ بزرگ‌ترین کلیسای جامع شمال اروپا ـ را از روی کلیسای جامع آمیِن<ref> Amiens </ref> ساختند. در آلمان بسیاری از کلیساها را به‌جای سنگ، با آجر بنا می‌کردند.
'''آلمان'''. سبک گوتیک در [[آلمان]] تا اواخر قرن ۱۳م از گوتیک فرانسوی بسیار متأثر بود؛ ازجمله کلیسای جامع کلن<ref> Cologne Cathedral</ref> ـ بزرگ‌ترین کلیسای جامع شمال اروپا ـ را از روی کلیسای جامع آمیِن<ref> Amiens </ref> ساختند. در آلمان بسیاری از کلیساها را به‌جای سنگ، با آجر بنا می‌کردند.


'''انگلستان'''. سبک گوتیک در انگلستان به سه دوره تقسیم می‌شود: گوتیک آغازین انگلستان (۱۲۰۰‌ـ‌۱۲۷۵‌م)، ازجمله در [[سالزبری، کلیسای جامع|کلیسای جامع سالزبری]]<ref>Salisbury Cathedral </ref>؛ [[گوتیک مزین|گوتیک مزیّن]]<ref>Decorated</ref> (۱۳۰۰‌‌‌ـ‌‌۱۳۷۵‌‌م)، ازجمله در یورک مینستر<ref> York Minster </ref>؛ و [[گوتیک قایم|گوتیک قائم]]<ref>Perpendicular </ref> (۱۴۰۰‌ـ‌۱۵۷۵‌م)، ازجمله در [[کلیسای جامع وینچستر]]<ref>Winchester Cathedral</ref>.
'''انگلستان'''. سبک گوتیک در انگلستان به سه دوره تقسیم می‌شود: گوتیک آغازین انگلستان (۱۲۰۰‌ـ‌۱۲۷۵‌م)، ازجمله در [[سالزبری، کلیسای جامع|کلیسای جامع سالزبری]]<ref>Salisbury Cathedral </ref>؛ [[گوتیک مزین|گوتیک مزیّن]]<ref>Decorated</ref> (۱۳۰۰‌‌‌ـ‌‌۱۳۷۵‌‌م)، ازجمله در یورک مینستر<ref> York Minster </ref>؛ و [[گوتیک قائم]]<ref>Perpendicular </ref> (۱۴۰۰‌ـ‌۱۵۷۵‌م)، ازجمله در [[کلیسای جامع وینچستر]]<ref>Winchester Cathedral</ref>.


'''قوس‌های تیزه‌دار و طرح‌های پنجره'''. پایۀ اصلی معماری گوتیک، و وجه تمایز عمدۀ آن با سبک سنگین و ملال‌آور رومانسک<ref> Romanesque</ref> (رومی‌وار)، سیستم دقیق و بسیار علمی تاق‌سازی و پشت‌بندی آن است که با حضور قوس تیزه‌دار امکان‌پذیر گردید. افزایش سطح پنجره‌ها در دیوارهای میان پشت‌بندها از نتایج این نظام تکامل‌یافته بود. دیوارها دیگر مجبور به تحمّل بار عمدۀ سقف نبودند و از این‌رو ساخت دیوارهای کم‌ضخامت، و درنتیجه پنجره‌های بیشتر یا بزرگ‌تر میسّر گردید، بی‌آن‌که صدمه‌ای به دیوارها وارد شود. پنجره‌های سرنیزه‌ای<ref> lancet windows</ref> (پنجره‌هایی با قوس‌های تیزه‌دار در بالای آن‌ها) را در دسته‌های دو یا سه‌تایی زیر یک تاق قوسیِ محصورکننده تعبیه می‌کردند؛ باقی‌ماندۀ سطح محصورشدۀ دیوار را عمدتاً نورگیرهای گرد کوچک می‌پوشاندند. بعدها قسمت سنگی میان پنجره‌های مختلف و نورگیرها به میل‌های سنگی باریک (وادار<ref> mullions </ref>) تقلیل یافت، و کل گروه نورگیرهای محصور، به یک پنجره مبدّل گردید. بخش بالایی پنجره، در داخل تاق با شبکه‌‌های سنگی زینتی پر می‌شد که نخست در اشکال هندسی، سپس به‌صورت شکل‌های پیچ‌درپیچ، و سرانجام به‌شکل شطرنجی یا چهارخانه (شکلی که اغلب با گنجاندن وادار افقی<ref>transom </ref> یا تیرک افقی در پنجره‌های بزرگ‌تر حاصل می‌شود) بودند. نخستین‌بار معماران رنسانس<ref>Renaissance </ref> اصطلاح گوتیک را در اشاره‌ای تحقیرآمیز به هنر قرون وسطا<ref>medieval </ref> به‌کار بردند. وازاری<ref>Vasari </ref>، منتقد و مورخ قرن ۱۶، سبک‌های هنری قرون وسطا را به گوت‌ها<ref>Goths </ref> نسبت داد که «کلاسی‌سیسم<ref>classicism</ref>» را نابود کردند؛ اصطلاح گوتیک احتمالاً بر همین انتساب مبتنی است.
'''قوس‌های تیزه‌دار و طرح‌های پنجره'''. پایۀ اصلی معماری گوتیک، و وجه تمایز عمدۀ آن با سبک سنگین و ملال‌آور رومانسک<ref> Romanesque</ref> (رومی‌وار)، سیستم دقیق و بسیار علمی تاق‌سازی و پشت‌بندی آن است که با حضور قوس تیزه‌دار امکان‌پذیر گردید. افزایش سطح پنجره‌ها در دیوارهای میان پشت‌بندها از نتایج این نظام تکامل‌یافته بود. دیوارها دیگر مجبور به تحمّل بار عمدۀ سقف نبودند و از این‌رو ساخت دیوارهای کم‌ضخامت، و درنتیجه پنجره‌های بیشتر یا بزرگ‌تر میسّر گردید، بی‌آن‌که صدمه‌ای به دیوارها وارد شود. پنجره‌های سرنیزه‌ای<ref> lancet windows</ref> (پنجره‌هایی با قوس‌های تیزه‌دار در بالای آن‌ها) را در دسته‌های دو یا سه‌تایی زیر یک تاق قوسیِ محصورکننده تعبیه می‌کردند؛ باقی‌ماندۀ سطح محصورشدۀ دیوار را عمدتاً نورگیرهای گرد کوچک می‌پوشاندند. بعدها قسمت سنگی میان پنجره‌های مختلف و نورگیرها به میل‌های سنگی باریک (وادار<ref> mullions </ref>) تقلیل یافت، و کل گروه نورگیرهای محصور، به یک پنجره مبدّل گردید. بخش بالایی پنجره، در داخل تاق با شبکه‌‌های سنگی زینتی پر می‌شد که نخست در اشکال هندسی، سپس به‌صورت شکل‌های پیچ‌درپیچ، و سرانجام به‌شکل شطرنجی یا چهارخانه (شکلی که اغلب با گنجاندن وادار افقی<ref>transom </ref> یا تیرک افقی در پنجره‌های بزرگ‌تر حاصل می‌شود) بودند. نخستین‌بار معماران رنسانس<ref>Renaissance </ref> اصطلاح گوتیک را در اشاره‌ای تحقیرآمیز به هنر قرون وسطا<ref>medieval </ref> به‌کار بردند. وازاری<ref>Vasari </ref>، منتقد و مورخ قرن ۱۶، سبک‌های هنری قرون وسطا را به گوت‌ها<ref>Goths </ref> نسبت داد که «کلاسی‌سیسم<ref>classicism</ref>» را نابود کردند؛ اصطلاح گوتیک احتمالاً بر همین انتساب مبتنی است.
۴۷٬۲۵۱

ویرایش