تولون
تولون (Toulon)
بندر و مرکز اداری ولایت وار[۱]، در جنوب شرقی فرانسه، بر ساحل مدیترانه، به فاصلۀ ۴۸کیلومتری جنوب شرقی مارسی[۲]. جمعیت آن ۱,۶۲۲,۳۰۰ نفر است (۲۰۰۳). بزرگ‌ترین پایگاه دریایی فرانسه در مدیترانه است. صنایع آن عبارت‌اند از پالایش نفت، تولید ابزار فنیِ دریایی، تسلیحات، مواد شیمیایی، مبلمان، و پوشاک. دانشگاه نیز دارد. تولون شهر رومی تِلو مارتیوس[۳] بود، که در قرن ۶م اسقف‌نشین شد و هانری چهارم آن را به بندر تبدیل کرد. در جنگ جهانی دوم، ناوگان فرانسه در تولون نابود شد (۱۹۴۲) تا به دست آلمانی‌ها نیفتد. در ۱۷۹۳، در آغاز انقلاب فرانسه[۴]، سلطنت‌طلبان[۵] تولون را تسلیم انگلستان کردند. اما جمهوری‌خواهان[۶] در دسامبر همان سال آن را پس گرفتند. رهبری محاصرۀ تولون را ناپلئون بناپارت جوان برعهده داشت؛ این اولین عملیاتی بود که باعث شهرت او شد. در دوران معاصر، تولون همواره پایگاه دریایی مهمی بوده، و یکی از سه مقر نیروی دریایی فرانسه است. در جنگ جهانی دوم، لنگرگاه تولون در حمله‌های هوایی متفقین کاملاً ویران شد. در اوت ۱۹۴۴ سربازان فرانسوی آن را تصرف کردند.