مارسی
| مارسی | |
|---|---|
| کشور | فرانسه |
| نام فارسی | مارْسِی |
| نام لاتین | Marseille |
| جمعیت | 873,076 (۲۰۲۱) |
| موقعیت | ساحل خلیج لیون |
| مساحت | 240,62 کیلومتر مربع |
مارْسِی (Marseille)
(نام سابق: ماسیلیا[۱]) دریابندر[۲] و دومین شهر بزرگ فرانسه، مرکز اداریِ دپارتمان بوش ـ دو ـ رون[۳] و ناحیۀ پرووانس ـ آلپ ـ کوت دازور[۴]، در ساحل خلیج لیون[۵] در دریای مدیترانه[۶]. 873,076 نفر جمعیت دارد (2021) و مساحتش 240,62 کیلومتر مربع است. صنایع آن عبارت‌اند از تولید مواد شیمیایی، متالورژی، کشتی‌سازی، و فرآوری مواد غذایی. پالایشگاه نفت آن در مجتمع عظیم صنعتی فو ـ سور ـ مر[۷] در غرب قرار دارد. مارسی با تپه‌ها محصور شده و با آبراه[۸] به رود رون[۹] متصل است. در نزدیکی آن، چندین جزیره، ازجمله جزیرۀ ایف[۱۰]، قرار دارد. در ۱۹۹۱ غاری در نزدیکی مارسی کشف شد، که تنها ورودی آن گذرگاهی زیرآبی است. نقاشی‌های روی دیوار آن از پیش از تاریخ برجا مانده‌اند، که انسان‌ها و حیوانات را نشان می‌دهند، و احتمالاً قدمت آن‌ها به ۲۰,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰پ‌م بازمی‌گردد؛ در آن زمان از راه خشکی به غار می‌رفتند و سطح آب بسیار پایین‌تر بود. دریانوردان فوکایاییِ[۱۱] ساکن آسیای صغیر در حدود ۶۰۰پ‌م، مارسی را بنا کردند. در زمان رومی‌ها، شهری آزاد بود؛ پس از تحمل حملات پی‌درپی، در قرن ۱۳م به جمهوری مستقلی تبدیل و سرانجام در ۱۴۸۱م بخشی از فرانسه شد. این شهر به‌‌رغم قدمتش، بناهای تاریخی چندانی ندارد. دژی از قرن ۱۷، که پس از شورش علیه سلطنت ساخته شد، و کلیسایی به سبک رومانسک[۱۲] در آن برجا مانده است. شهروندان مارسی از هواداران مشتاق انقلاب فرانسه[۱۳] بودند؛ با ورود داوطلبان مارسی به پاریس (۱۷۹۲)، سرود ملی را به افتخار آنان مارسیز[۱۴] نامیدند. مارسی پس از اشغال الجزایر[۱۵] (۱۸۳۰) و گشایش کانال سوئز[۱۶] (۱۸۶۹)، توسعه یافت و پیشرفت کرد. آلمانی‌ها بیشتر محلۀ قدیمی و ساحلی مارسی را در ۱۹۴۳ و همۀ تأسیسات بندری آن را در اوت ۱۹۴۴ ویران کردند. پس از جنگ جهانی دوم[۱۷]، تأسیسات بندری بزرگ‌تر و پیشرفته‌تری ساخته شد، که در جهت شمال غربی، ۸ کیلومتر امتداد دارد.