امامزاده عبدالله (آمل)
| امامزاده عبدالله (آمل) | |
|---|---|
| نام فارسی | امامزاده عبدالله (آمل) |
| کشور | ایران |
| استان | مازندران |
| موقعیت | روستاهای شهرستان آمل |
| کاربری | زیارتگاه |
| مشخصات معماری | دو بنای آرامگاهی با الحاقات |
| زمان ساخت | دورۀ صفویه و معاصر |
دو بنای آرامگاهی در روستاهای شهرستان آمل. هردو امامزاده را مدفن فرزندزادگان امام موسی کاظم می‌دانند، که البته سند متقنی برای این ادعاها موجود نیست.
- بنایی تاریخی در دهکدۀ شهنه‌کلا، از روستاهای دشت‌سر آمل. این بنا شامل بقعه و مسجدی الحاقی است. طرح امامزاده از داخل هشت‌ضلعى و از خارج مستطیل است. پهناى اضلاع حدود 225سانتى‌متر است. پوشش سقف به کمک تیر حمال (سرکش)، شیرسرها و تخته‌کوبى انجام گرفته و شامل یازده تیر چهارسو است. ورودى بقعه در جانب شرقى قرار دارد. در داخل بقعه، صندوقى به درازاى 3، پهناى 1.32 و بلندى 1.02 متر قرار دارد. صندوق شامل پایه، مشبکى و حاشیه است. بر حاشیههاى صندوق، آیات قرآنى فراوانى کنده‌کارى شده است. در حاشیۀ غربى پایین صندوق چنین خوانده مىشود: «عنده الا باذنه [تا] هوالعلى العظیم. مرقد منور مطهّر بن حارس موسى نورالله قبره، تاریخ شهر رجب فى سنة 945، یا الله یا صندوق مبارک، على بن یا مولانا جمال» و نام سازنده «عمال استاد محمّدخان گیلانى» حک شده است. به روى در ورودى مسجد، کتیبهاى است که در آن این عبارت به چشم مىخورد: «تحریراً فى ماه جمادى الآخر سنه سبعة و تسعین و ثمانمائه» (897ق).
- آرامگاهی نوساز در 12کیلومتری جنوب غربی آمل در دهکدۀ اسکومحله. در سال 1342ش بنای جدید مفصلی به جای بنای قدیمی آن ساختند. گنبد رک ترک‌دار بنای جدید با الهام از گنبدهای هرمی، ولی به شیوه‌ای نو بنا شده است. ضریح روی مرقد از طلا و نقره (به طول ۴۶۳، عرض ۳۷۵ و ارتفاع ۲۷۵سانتى‌متر) و از کارهای صنعتگران اصفهانی در قرن اخیر است. در این مجموعه سه اثر تاریخیِ مذهبی و مورد احترام دیگر (حوض شفا، مرقد بی‌بی فاطمه و سقاخانه) نیز وجود دارد که آن‌ها هم بازسازی و مرمت شده‌اند. پیرامون بقعه یک زائر‌سراى درجهٔ یک با سرویس‌هاى بهداشتی و یک زائر‌سراى درجهٔ دو احداث کرده‌اند. علاوه بر زائرسرا، اتاق‌هاى مدیران و مسئولین، سالن بزرگ غذاخورى، ساختمان بانک، دکان‌هاى متعدد (بازار) و بناهاى دیگری هم براى آسایش و راحتى زائران ساخته شده است.