کریستف بالایی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کریستف بالایی ( ۱۲ اوت ۱۹۴۹– ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۲م) (Christophe Balaÿ)

کریستف بالایی
Christophe Balaÿ
زادروز ۱۲ اوت ۱۹۴۹م
درگذشت ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۲م
محل زندگی فرانسه
ملیت فرانسوی
تحصیلات و محل تحصیل ادبیات تطبیقی- پاریس؛ دیپلم زبان فارسی- مدرسۀ زبان‌های شرقی؛ دکترای عالی در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی
شغل و تخصص اصلی مترجم و پژوهشگر و استاد ادبیات فارسی
آثار ترجمۀ کتاب‌های منِ گذشته امضا، شعر منثور از یدالله رؤیایی (با همکاری آرش جودکی و عاطفه طاهایی)؛ شاه سیاهپوشان، هوشنگ گلشیری؛ زنان بدون مردان، شهرنوش پارسی پور؛ کلنل، محمود دولت‌آبادی
گروه مقاله زبانشناسی و ترجمه
کریستف بالایی
کریستف بالایی


مترجم، پژوهشگر و استاد فرانسوی ادبیات معاصر فارسی. نقش مهمی در معرفی ادبیات معاصر ایران در فرانسه داشته و آثار بسیاری از ادبیات ایران را به زبان فرانسه ترجمه کرده و کتاب‌هایی نیز در شناخت ادبیات معاصر ایران به چاپ رسانده‌ است. بالایی علاوه بر تلاش و فعالیت‌هایش در زمینه‌های ذکر شده، طی سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲م مدیر انجمن ایران‌شناسی فرانسه بوده‌است.

پس از اتمام تحصیلاتش در رشتۀ ادبیات فرانسه، به دلیل علاقه به زبان و ادبیات فارسی، در دانشگاه نانتر پاریس[۱] در رشتۀ ادبیات تطبیقی دکتری گرفت و سپس در مدرسۀ زبان‌های شرقی به تحصیل پرداخت و از آن‌جا نیز در رشتۀ زبان فارسی دیپلم گرفت. در نخستین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برای پژوهش در متون فارسی، به ایران آمد و تا سال ۱۹۸۳ ابتدا به‌عنوان پژوهشگر و پس از آن در مقام رئیس انجمن ایران‌شناسی فرانسه در تهران، به مطالعه در ادبیات معاصر فارسی پرداخت. پس از بازگشت به فرانسه و دفاع از پایان‌نامه‌اش در مقطع دکترای عالی (با عنوان «تکوین رمان مدرن فارسی»)، به تدریس زبان و ادبیات فارسی در مؤسسۀ لانگ زو و بعدتر در مؤسسه ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی[۲] (پاریس) پرداخت. کریستف بالایی علاوه بر کتاب‌هایی که در شناخت ادبیات داستانی فارسی به فرانسوی نوشته و در فرانسه منتشر کرده (از جمله کتاب‌های س‍رچ‍ش‍م‍ه ه‍ای داس‍ت‍ان ک‍وت‍اه ف‍ارس‍ی و پیدایش رمان فارسی که برگردان فارسی هردو هم در ایران چاپ شده است) و همچنین چند کتاب درسی برای دانشجویان زبان فارسی فرانسه، آثاری را نیز از اشخاصی چون جلال آل احمد، صمد بهرنگی، محمود دولت‌آبادی، زویا پیرزاد، یدالله رؤیایی، هوشنگ گشیری، شهرنوش پارسی‌پور و فریبا وفی به فرانسوی برگردانده و در کشورش منتشر کرده است.

کریستف بالایی پس از یک دوره بیماری، در یکی از شهرهای کوچک جنوب فرانسه درگذشت.

برخی از ترجمه‌ها

  • منِ گذشته امضا، شعر منثور از یدالله رؤیایی (با همکاری آرش جودکی و عاطفه طاهایی)
  • شاه سیاهپوشان (هوشنگ گلشیری)
  • زنان بدون مردان (شهرنوش پارسی‌پور)
  • کلنل (محمود دولت‌آبادی)
  • رازی در کوچه‌ها (فریبا وفی)
  • طعم گس خرمالو (زویا پیرزاد)
  • چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم (زویا پیرزاد)
  • یک روز مانده به عید پاک (زویا پیرزاد)
  • مثل همهٔ عصرها (زویا پیرزاد)


  1. Paris Nanterre University
  2. Institut national des langues et civilisations orientales