بختگان، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بختگان، شهرستان (County) Bakhtegan

واقع در نواحی شرقی استان فارس، مشتمل بر بخش‌ مرکزی و بخش حنا با مرکزیت اداری شهر آباده طشک. از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش تشکیل شده است، اطلاعی از جمعیت دقیق آن در دست نیست؛ اما با احتساب جمعیت بخش آباده طشک (پیش از شهرستان شدن) جمعیت آن در سال مذکور، حدود ۳۲,۲۲۴نفر بوده‌است. این شهرستان، شامل چهار دهستان به نام‌های آباده طشک، بختگان، چاه گز و حنا، و سه شهر به نام آباده طشک، تم شولی[۱] (تأسیسِ فروردین ۱۴۰۲ش) و خواجه جمالی (تأسیس خرداد ۱۴۰۲ش) می‌شود. این شهرستان از شرق و جنوب شرقی با شهرستان نیریز، از جنوب و جنوب غربی با شهرستان‌ استهبان، از غرب با شهرستان خرامه[۲]، از غرب و شمال غربی با شهرستان ارسنجان، از شمال با شهرستان سرچهان[۳] و از شمال شرقی با شهرستان خاتم استان یزد محدود می‌شود. این شهرستان براساس تصویب‌نامۀ هیأت دولت در جلسۀ ۱۰ مهر ۱۳۹۸، با انتزاع بخش آباده طشک از شهرستان نیریز ایجاد شده است.

بختگان با ارتفاع ۱,۵۹۵متر (در مرکز شهرستان) اقلیم معتدل مایل به گرم دارد و از لحاظ بارندگی جزو مناطق نیمه‌خشک ایران است. مردم این شهرستان شیعۀ اثنی‌عشری هستند و به زبان فارسی سخن می‌گویند. شغل بیشتر آنها کشاورزی و دامداری و مهم‌ترین تولیدات کشاورزی‌شان گندم، پسته، بادام، گردو و انار است. جز کشاورزی و دامداری، بخش قابل توجهی از مردم شهرستان در شهرک صنعتی آباده طشک (با ۸۶هکتار مساحت) و معادن سنگ چینی (کریستال)، کرومیت، دونیت، منگنز، سنگ مرمریت و منگنز کار می‌کنند.

پارک ملی بختگان با وسعت بیش از ۳۷۲هزار هکتار و منطقۀ حفاظت‌زدۀ بختگان با بیش از ۵۷۱هزار هکتار، با پوشش گیاهی متنوع و جنگل‌های بنه در ارتفاعات؛ دریاچه‌های بختگان و طشک که در فصول پربارش به هم می‌پیوندند با چندین جزیره؛ گونه‌های پرشمار جانوری از رده‌ و گونه‌های پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهیان؛ چشمه‌ها؛ غارها؛ تنگه‌ها و گردنه‌ها از مناطق جذاب این شهرستان است. آب کشاورزی شهرستان از طریق رود کر، چشمه‌سارها، قنوات و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود. دریاچه‌های بختگان و طشک در نواحی شرقی و کوه‌های ول (مرتفع‌ترین قله دال‌نشین با ارتفاع ۳۱۹۱متر)، خان و سفید در نواحی شمالی شهرستان قرار دارند.


  1. Tom Shuli
  2. Kharameh
  3. Sarchehan