آمیش
آمیش (Amish)
(یا: آمیش مِنونی[۱]) فرقه‌ای مسیحی، نشأت‌گرفته از کلیسای مِنونی[۲]. امروزه پیروان این فرقه در امریکا و کانادا حضور دارند؛ اینان لباس‌های پیش از قرن بیستمی می‌پوشند و زندگی ساده‌ای دارند و چندان از فناوری جدید استفاده نمی‌کنند، چون آن‌ها را نابودکنندۀ پیوندهای اجتماعی و منشأ ثروت‌های غیرضروری و تفرقه‌افکن می‌دانند. از دیرباز در اجتماعات روستایی و آلمانی‌زبان، مبتنی بر اقتصاد زراعی، زندگی کرده‌اند. مردمانی مسالمت‌جویند که مرگ و زندگی را عطایای الهی می‌دانند و دل‌مشغولی اصلیشان آزادی برای عبادت خداوند است، خدایی که محضرش را در پرهیزگاری و تجربۀ دینی شخصی درک می‌کنند. در بزرگسالی تعمید[۳] داده می‌‌شوند و کتاب مقدس[۴] را تحت‌اللفظی می‌خوانند. در قرن ۱۶م که جنبش آناباپتیست[۵] سرکوب شد، آناباپتیست‌ها به نقاط دوردست گریختند. کلیسای آمیش در سال‌های ۱۶۹۳ـ۱۶۹۷م درپی انشعابی از منونی‌های سوئیسی و آلزاسی، که خود گروهی منشعب از آناباپتیست‌ها بودند، تشکیل شد. آمیش‌ها نامشان را از رهبرشان یاکوب آمان[۶] (ح ۱۶۴۴ـ۱۷۳۰م)، اسقف سوئیسی، گرفتند که معیارهای بسیار خشکی داشت و کلیسای منونی را بیش از حد مادی می‌دانست. تا اوایل قرن ۱۹م سرکوب شدند و بسیاری از آنان به امریکای شمالی کوچ کردند و اکنون هیچ اجتماع آمیشی در اروپا وجود ندارد. امروزه در حدود ۵۰ منطقۀ آمیش‌نشین در امریکا و کانادا هست که بزرگ‌ترین آن‌ها در پنسیلوانیا[۷]، اوهایو[۸]، ایندیانا[۹] است.