آلکسیوس کومننوس اول
آلکسیوس کومننوس اول (۱۰۴۸ـ۱۱۱۸م)(Alexius I, Comnenus)
امپراتور بیزانس[۱] (حک: ۱۰۸۱ـ۱۱۱۸). با امکاناتی ناچیز به خوبی از عهدۀ مقابله با نارضایتی‌های داخلی و تهدیدات خارجی ترکان و نورمان‌ها[۲] برآمد. عبور دشوار سپاه جنگ صلیبی اول[۳] را از میان سرزمین بیزانس به جانب بیت‌المقدس (اورشلیم) تسهیل کرد و در پایان سلطنتش، با کمک صلیبیون، بار دیگر بخش اعظم آناتولی[۴] را زیر سلطۀ بیزانس درآورد. دوران سلطنتش را دخترش، آنا کومننا[۵]، وقایع‌نگاری کرده است. آلکسیوس که سردار و فرمانروایی لایق بود توانست یکپارچگی امپراتوری را در زمانه‌ای پرآشوب حفظ کند. با کمک صلیبیون لاتینی[۶] (اروپای غربی) تهاجمات ترکان را دفع و با کاردانی بسیار با تهدیداتی که متوجه امپراتوری بود مقابله کرد. در ۱۰۸۵م و ۱۱۰۸م به یاری ونیزی‌ها نورمان‌های متجاوز به آلبانی را عقب راند و در ۱۰۹۱م سپاه پِچِنِگ‌ها[۷]ی مهاجم به بالکان را درهم کوبید. تقاضای حمایتش از دول غربی برای مقابله با مهاجمان ترک در آناتولی به جنگ صلیبی اول انجامید. آلکسیوس ارتش و تشکیلات اداری و نظام پولی و مالیاتی را که در روزگار پیشینیانش به انحطاط گراییده بود اصلاح کرد، اما نتوانست از بروز دسیسه‌ها و شورش‌های فراگیر، که از همۀ آن‌ها جان سالم به در برد، جلوگیری کند.