بالکان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بالْکان (Balkans)

(واژه‌ای ترکی به معنی «کوهستان») شبه‌جزیره‌ای در بخش جنوب شرقی اروپا، واقع در حد فاصل دو دریای آدریاتیک و اژه[۱]. این شبه‌جزیره تا اسلوونی[۲] امتداد دارد و آلبانی[۳]، کروآسی[۴]، بوسنی‌ و هرزگووین[۵]، یوگسلاوی[۶]، یونان[۷]، بلغارستان، مجارستان، صربستان، رومانی، مقدونیه شمالی، مونته‌نگرو[۸]، و بخش اروپایی ترکیه را دربر می‌گیرد. بالکان را باریکه‌ای از خشکی به عرض ۱۲۰۰ کیلومتر به بقیۀ اروپا پیوند می‌دهد که از ریِکا[۹] در کروآسی در غرب تا دهانۀ دانوب در دریای_سیاه[۱۰] در شرق امتداد یافته است. تنوّع قومی فراوان در بالکان، درنتیجۀ هجوم‌های پی ‌درپی، این منطقه را به صورت نمونۀ‌ بارز مناقشۀ سیاسی درآورده است. در دهۀ ۱۹۹۰، جهان شاهد فروپاشی فدراسیون یوگسلاوی[۱۱] در راستای مرزهای قومی بود. بالکانی‌کردن[۱۲] به معنی تقسیم‌کردن به دولت‌های کوچکی است که با هم در جنگ باشند. اقتصاد منطقۀ بالکان تا پایان جنگ جهانی دوم عمدتاً به‌سبب آن‌که، جز دشت‌های حوزۀ ساوـ‌دانوب[۱۳] در شمال، منطقه‌ای بیشتر کوهستانی است، رشد نسبتاً کُندی داشت. اختلافات سیاسی، ازجمله درگیری یونان و ترکیه بر سر جزیرۀ قبرس و انواع گوناگون کمونیسم که تا اوایل دهۀ ۱۹۹۰ در بقیۀ کشورهای منطقه حاکم بود، همچنان پابرجاست. در دهۀ ۱۹۹۰، وقتی‌که نخست اسلوونی و کروآسی و سپس بوسنی‌ و هرزگووین برای کسب استقلال از فدراسیون یوگسلاوی، که تحت استیلای صرب‌ها بود، درگیر جنگ شدند، جنگ میان اقوام مختلف این شبه‌جزیره درگرفت. در بوسنی‌ و هرزگووین هنوز هم میان صرب‌ها، مسلمانان، و کروات‌ها تنش‌هایی وجود دارد. منطقۀ کوزوو[۱۴] در درون صربستان، که پیشتر منطقه‌ای خودمختار بود، در دهۀ ۱۹۹۰ بار دیگر دعوی خودمختاری کرد و از ۱۹۹۷ خشونت فزایندۀ ارتش آزادی‌بخش کوزوو (کلا)[۱۵] به تهاجم سربازان صرب به این منطقه انجامید؛ این نیروها در ژوئن ۱۹۹۹، درپی عملیات بمباران نیروهای ناتو[۱۶]، عقب نشستند. مونته‌نگرو، یگانه‌جمهوری باقی‌مانده همراه با صربستان در فدراسیون یوگسلاوی، از ۱۹۹۹ نشانه‌هایی از استقلال‌خواهی بروز داده است. 

برای مطالعه بیشتر به مقاله اسلام_در_بالکان مراجعه نمایید.

 


  1. Aegean
  2. Slovenia
  3. Albania
  4. Croatia
  5. Bosnia and Herzegovina
  6. Yugoslavia
  7. Greece
  8. Montenegro
  9. Rijeka
  10. Black Sea
  11. Federation of Yugoslavia
  12. Balkanize
  13. Save-Danube
  14. Kosovo
  15. (Kosovo Liberation Army (KLA
  16. NATO