ابد
اَبَد
در لغت یعنی بیانتها و بیپایان، و در اصطلاح فلسفه و کلام، دربرابر ازل (بیابتدا، بیآغاز). از ابد دوگونه تعریف میتوان به دست داد: ۱. با تأکید بر هستی، دوام و استمرار بیپایان هستی است در آینده؛ ۲. با تأکید بر زمان، مدت یا زمانی است که نه با فکر و اندیشه و خرد به پایان آن توان رسید، نه حتی با وهم و گمان (← ازل). در اندیشۀ ایرانی زردشتی، به ویژه در زروانیسم، از جهان «اَکرانه» یعنی جهانی که زمان در آن بیپایان است، یاد میشود، که با مفهوم ابد و ابدیت قرابت دارد. واژۀ ابد ظاهراً معرب اَپَد یا اَپاد پهلوی، بهمعنی بیپایان است.