تفرش، شهر
تفرش، شهر Tafresh, city
شهری در استان مرکزی و مرکز اداری شهرستان تفرش. در منطقه‌ای کوهستانی به فاصلۀ ۱۶۲کیلومتری جنوب غربی تهران و ۷۳کیلومتری شمال شرقی اراک، سر راه ساوه به آشتیان، اراک، کمیجان، قرار دارد. کوه‌های قشلاق (حدود 2,360متر) و گندم‌کوه (حدود 2,150متر) در شمال، و کوه‌های منار (حدود 2,240متر) و نقره‌کمر (حدود 3,400متر) در جنوب‌شرقی شهر قرار دارند. رودخانۀ آب‌کمر در کنار تفرش واقع شده است. ارتفاع آن ۱,۹۰۰متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن 16,493نفر است (1395ش).
احتمالاً تاریخ تفرش به پیش از اسلام می‌رسد و به صورت‌های طیرس، طبرش، طبرس، تبرس، طبرتو، تپرش، تبرش و طفرش نیز در منابع قدیم آمده است. در سده‌های اولیۀ اسلامی تفرش از توابع قم بود. پس از رحلت حضرت معصومه قم و به تبع آن تفرش از پایگاه‌های مهم شیعیان در ایران شدند. در سده‌های بعد، این آبادی به دلیل آب‌وهوای ییلاقی همیشه پررونق و آبادان بوده و نهایتاً در سال 1333ش به شهر تبدیل شده است.
شیخ طبرسی، عباس سحاب و محمود حسابی از بزرگان منسوب به تفرشند. مسجد جامع شِش‌ناو، مربوط به دورۀ سلجوقی، از آثار تاریخی تفرش است که به ثبت ملی رسدیده است.