تیه پولو، جووانی باتیستا (۱۶۹۶ـ۱۷۷۰)

تیِه‌پولو، جووانّی باتّیسْتا (۱۶۹۶ـ۱۷۷۰)(Tiepolo, Giovanni Battista)

آنتوني و کلئوپاترا، اثر تيِه‌پولو

جووانی باتیستا تیه پولو Giovanni Battista Tiepolo
زادروز	۱۶۹۶م
درگذشت	۱۷۷۰م
ملیت	ایتالیایی
شغل و تخصص اصلی	نقاش
سبک	روکوکوی ایتالیایی
آثار	مجموعه آنتونی و کلیوپاترا (پالاتسو لابیا)؛ قربانی کردن اسحاق (ح ۱۷۱۵ـ۱۷۱۶؛ اسپدالتو، ونیز)
گروه مقاله	نگارگری و مجسمه سازی جهان
خویشاوندان سرشناس	ووانی دومنیکو و لورنتسو (پسران)

نقاش ایتالیایی. از نخستین نمایندگان روکوکوی ایتالیایی بود، و طرح‌های تزیینی باشکوهی را در کاخ‌ها و کلیساهای شمال ایتالیا، جنوب غربی آلمان، و مادرید به‌اجرا درآورد. سبک او بانشاط، و رنگ‌هایش گرم و روشن است، و به توهّم بسیار اتکا دارد. تیه‌پولو آثاری دینی، و بیش از آن تاریخی و تمثیلی آفرید. با کار استادانه و کیفیّت رنگی منحصربه‌خود، دیوارها و سقف‌های ویلاها و کاخ‌های بسیاری را در ونیز و دیگر نقاط شمال ایتالیا نقاشی کرد، که مجموعۀ آنتونی و کلئوپاترا (پالاتسو لابیا) نقطۀ عطف آن است. در ۱۷۵۲ برای تزیین کاخ سراسقف و امیر وورتسبورگ به آلمان رفت و پسرانش جووانّی دومنیکو (۱۷۲۷ـ۱۸۰۲) و لورنتسو (۱۷۳۶ـ پیش از ۱۷۷۶) نیز او را یاری دادند. در ۱۷۵۵ به ریاست آکادمی ونیز انتخاب شد، و در ۱۷۶۲ کارلوس سوم او را به اسپانیا دعوت کرد. تا ۱۷۷۰ در آن دیار هنر آفرید، و تزیینات پالاسیو رئال، و محجرهایی برای محراب سان‌پاسکوئاله در آرانخوئس، نقاشی کرد. بعدها آثاری از آنتون مِنگس نئوکلاسی‌سیست، رقیب تپه‌پولو و مخالف سبک کارش، جانشین آثار وی شدند. تیه‌پولو نقاشی را از نقاش خرده‌پایی با نام گرگوریو لادزارینی آموخت، اما منشأ روکوکوی پرنشاط و خیال‌انگیزش را باید در هنر سباستیانو ریتچی جست. نخستین آثارش، ازجمله قربانی‌کردن اسحاق (ح ۱۷۱۵ـ۱۷۱۶؛ اُسپدالتّو، ونیز)، و نقاشی‌هایش در کلیسای اسکالتسی، ونیز، بر تأثیرپذیری از جوزپّه کرسپی (۱۶۶۵ـ۱۷۴۷) و جووانّی پیاتستّا (۱۶۸۳ـ۱۷۵۴) نیز دلالت دارند؛ لیکن تیه‌پولو جلوه‌های سایه‌روشن خاص آثار آنان را وانهاد، و عمق‌نمایی جوّی و بازنمایی فضای روشن را جانشین آن ساخت، که ورونسه در آن رقیبش بود.

---