ابوالفضل علامی

ابوالفضل علامی
زادروز	اکبرآباد ۹۵۸ق
درگذشت	گوالیار ۱۰۱۱ق
ملیت	ایرانی‌تبار هندی
شغل و تخصص اصلی	ادیب، مترجم و شاعر
شغل و تخصص های دیگر	دولتمرد و تاریخ‌نگار
لقب	علّامی
آثار	اکبرنامه (لکهنو، ۱۸۶۷)؛ آیین اکبری (کانپور، ۱۳۰۰ق)؛ انشای ابوالفضل/ مکاتبات علّامی (لکهنو، ۱۲۷۸ق)؛ عیار دانش (کانپور، ۱۸۷۹)؛ رقعات ابوالفضل (کانپور، ۱۸۶۷)؛ ترجمۀ انجیل به فارسی در ۹۸۶ق؛ تلخیص طوطی‌نامۀ ضیاء‌الدین نخشبی؛ تفسیر آیةالکرسی
گروه مقاله	ادبیات فارسی
خویشاوندان سرشناس	شیخ مبارک (پدر)

ابوالفضل عَلّامی (اکبرآباد ۹۵۸ـ گوالیار ۱۰۱۱ق)
(ابوالفضل بن مبارک علامی، معروف به ابوالفضل دکنی) تاریخ‌نگار، ادیب، مترجم، دولتمرد و شاعر ایرانی‌تبار هندی. در نوجوانی به فراگیری زبان عربی، علوم عقلی، فلسفۀ یونانی و عقاید صوفیه پرداخت. چون پدرش شیخ مبارک پیرو فرقۀ مهدویه بود، او و پسرانش را به تشیّع متهم کردند و در پیگرد گرفتند، اما سرانجام به دربار اکبر گورکانی راه یافتند. ابوالفضل با حمایت برادرش، فیضی، که شاعر بود، رایزن و دبیر اکبرشاه گورکانی شد (۹۸۲ق) و در مناظرات علمای مذاهب گوناگون که در بارگاه شاه برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. سپس به خواست اکبرشاه، رئیس دارالترجمۀ وی شد و لقب علّامی گرفت و به مناصبی چون هزاری (۹۹۳ق)، دوهزاری (۱۰۰۰ق)، دوهزار و پانصدی (۱۰۰۶ق)، حکومت دکن (۱۰۰۷ق)، چهارهزاری (۱۰۰۸ق) و منصب پنج‌هزاری (۱۰۱۰ق) دست یافت. ابوالفضل نویسنده‌ای چیره‌دست بود و سبکی ویژه، بدون تکلّفات منشیانه، داشت و خود را ملزم به استفاده از واژگان فارسی می‌کرد. از آثارش: اکبرنامه، به فارسی در تاریخ اکبر گورکانی که مهم‌ترین اثر مؤلف است (لکهنو، ۱۸۶۷)؛ آیین اکبری (کانپور، ۱۳۰۰ق)؛ انشای ابوالفضل/ مکاتبات علّامی (لکهنو، ۱۲۷۸ق)؛ عیار دانش (کانپور، ۱۸۷۹)؛ رقعات ابوالفضل (کانپور، ۱۸۶۷)؛ ترجمۀ انجیل به فارسی در ۹۸۶ق؛ مناجات منظوم که در ۹۹۳ق سروده شده است؛ کشکول ابوالفضل؛ ترجمۀ گیتا/ بهگوت گیتا از کتاب مهابهارات که به او منسوب است؛ تلخیص طوطی‌نامۀ ضیاء‌الدین نخشبی؛ تفسیر آیةالکرسی.