زوزنی، ابوسهل ( ـ ح ۴۴۶ق)
زوزَنی، ابوسهل ( ـ ح ۴۴۶ق)
(نام کامل: خواجه محمد بن حسن، ملقب به شیخ‌العمید) دبیر و وزیر سلطان مسعود غزنوی. از ملازمان و مقربان درگاهِ سلطان محمود غزنوی بود. چندی به دستور او زندانی و سپس آزاد شد. پس از مرگ او به فرزندش مسعود پیوست و سرانجام به وزارت رسید. شرارت بر طبع او غالب بود و بیشتر عمر خود را به توطئه برضد دیگران، سپری کرد. او سلطان مسعود را به توقیف هدایایی که امیرمحمد برادر مسعود، به امرا بخشیده بود، واداشت و نیز به سعایت او بود که حسنک وزیر به‌دستور مسعود کشته شد. آن‌گاه که سعایت وی نزد سلطان برای کشتن آلتونتاش خوارزمشاه، افشا شد (۴۲۳ق)، مسعود برای احتراز از فتنۀ خوارزم و تلطیف خاطر آلتونتاش، ابوسهل را با کسان وی بگرفت، اموال او را ضبط و وی را به قهندز (کهن دژ) زندانی کرد. وی در ادب، لغت، و شعر چیره‌دست بود و اشعاری در وصف سلطان مسعود سرود. ابوسهل در ۴۳۱ق پس از وفات ابونصر مشکان، صاحب دیوان رسالت گردید که این سمت را در دورۀ مودود بن مسعود غزنوی نیز داشت. شرح حال او در تاریخ بیهقی آمده است.