ورونژ، شهر
وُرونِژ، شهر (Voronezh)
رودبندر و مرکز استان (ناحیه) ورونژ، در غرب فدراسیون روسیه، با ۹۰۹هزار نفر جمعیت (۱۹۹۶). در ۲۹۰کیلومتری شمال شرقی خارکوف[۱] و بر ساحل رود ورونژ[۲] در ۱۸کیلومتری غرب محل تلاقی[۳] آن با رود دون[۴] قرار دارد. در مرکز منطقۀ خاک سیاه[۵] (چرنوزم) قرار گرفته و دارای بازده بالای کشاورزی است. صنایع مهم آن عبارت‌اند از تولید تجهیزات صنعتی کشاورزی، مصالح ساختمانی، مواد غذایی، و ماشین‌های حفاری و گازوئیلی. کارخانه‌های تولید مواد شیمیایی، پلاستیک مصنوعی و داروسازی نیز دارد. نخستین‌بار در ۱۱۷۷م از این ماندگاه نام برده شده است؛ شهر مزبور در ۱۵۸۶ به‌منزلۀ قرارگاه مرزی بر ضد تاتارها تأسیس شد. صنعت آن از اواخر قرن ۱۷، با ساخت کشتی برای مبارزات آزوف پطر کبیر[۶] از ۱۶۹۵ تا ۱۶۹۶ توسعه یافت. در ۱۷۱۱ مرکز ایالتی شد و از دهۀ ۱۸۳۰ به مرکز مهم تجاری و فرهنگی تبدیل شد. از ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۴، مرکز منطقۀ مرکزی خاک سیاه شد. در جنگ داخلی روسیه[۷] (۱۹۱۹) و در جنگ جهانی دوم[۸] (۱۹۴۲ـ۱۹۴۳) نبردهای شدیدی در اطراف آن روی داد. نیروگاه اتمی نوو ورونژسکی[۹] از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های اتمی فدراسیون روسیه، در ۴۰کیلومتری ورونژ قرار دارد.