آهن
آهَن (iron)
عنصری فلزی، به رنگ خاکستری نقره‌ای، چکش‌خوار، شکل‌پذیر و سخت، با نماد Fe، برگرفته از نام لاتینی آن، با عدد اتمی[۱] ۲۶، و جرم اتمی[۲] نسبی ۵۵.۸۴۷. از لحاظ فراوانی چهارمین عنصر[۳] پوسته[۴] زمین و دومین فلز[۵] فراوان پس از آلومینیوم[۶] است. در رسوبات انباشته، به صورت سنگ‌های معدنی هماتیت[۷] (Fe۲O۳)، سنگ معدن اسپاتیک[۸] (FeCO۳) و مگنتیک[۹] (Fe۳O۴) یافت می‌شود. گاهی به شکل فلز آزاد[۱۰]، و به ندرت به صورت تکه‌های آهن یا نیکل‌ـ‌آهن در شهاب‌سنگ[۱۱]ها نیز یافت می‌شود. آهن فلزی فراوان و مفید، به شدت مغناطیس[۱۲]، و پایۀ آلیاژ[۱۳] فولاد است. فولاد[۱۴] آلیاژی است که علاوه بر آهن، کربن[۱۵] و فلزات دیگر نیز دارد (← چدن[۱۶]). آهن در تجهیزات الکتریکی، مغناطیس‌های دایم و الکترومغناطیس[۱۷]ها، هستۀ ترانسفورمر[۱۸]ها، و در آمپلی‌فایرهای مغناطیسی به‌کار می‌رود. نکتۀ مهم دربارۀ آهن، اکسید شدن آن در هوای مرطوب (زنگ‌زدن[۱۹]) است. در بدن انسان، آهن بخش اصلی هموگلوبین[۲۰] را تشکیل می‌دهد. در گلبول‌های قرمز خون[۲۱]، هموگلوبین اکسیژن[۲۲] را به همۀ نقاط بدن منتقل می‌کند. کمبود این عنصر در رژیم غذایی انسان منجر به نوعی کم‌خونی[۲۳] می‌شود. از عصر آهن[۲۴] تاکنون، از این عنصر برای ساخت ابزار استفاده می‌کنند.
واژۀ آیرون برگرفته از واژه‌ای آلمانی به معنای «قوی» است.