ابخازی
اَبْخازی
قوم قفقازی، از اقوام مسلمان جمهوری گرجستان، ساکن جمهوریهای خودمختار ابخاز و آجارستان. جمعیت این قوم بالغ بر ۱۰۰هزار نفر است که بیشتر آنان در ابخاز سکونت دارند. این سرزمین در قرون پیش از میلاد به مهاجرنشینهای یونانی تعلق داشت. مدتی در اختیار اشکانیان قرار گرفت و بعدها به تصرف دولت روم درآمد و مسیحی شد. مسلمانان در اوایل قرن ۲ق، این ناحیه را تصرف کردند. سلاجقه غالباً با مردم ابخاز و حکومت قومی آن در جنگ بودند. جلالالدین خوارزمشاه خود را ملکالملوک ابخاز لقب داده بود. عثمانیان در اواسط قرن ۹ق/۱۵م ابخاز را تصرف کردند و پس از آن دیانت اسلام جانشین مسیحیت شد. ابخازیان در میانۀ قرن ۱۲ق/۱۸م عثمانیان را از کشور خود اخراج کردند و روسها در ۱۲۸۱ق/۱۸۶۴م، آن را کاملاً به تصرف خود درآوردند. درپی انحلال حکومت قومی ابخاز به دست روسها و شکست شورشهای ابخازیان، اکثر آنان به عثمانی مهاجرت کردند. به دلیل مهاجرت گرجیها به این سرزمین، ابخاز به یک اقلیت در سرزمین خود تبدیل شدهاند.