دن آرام
دُنِ آرام (Tikhi Don)
رمانی از میخائیل شولوخوف، به زبان روسی، در چهار جلد، منتشرشده در ۱۹۲۸ـ۱۹۴۰. این رمان در دو دفتر تنظیم شده است؛ در بخش نخست، وقایع فاجعه آمیز زندگی شخصیتهای اصلی داستان گریگوری مِلهخوف و آکسینیا آستاخورا روایت می شود. در بخش دوم روایتی از انقلاب بهدست داده شده است. بخش سوم حکایتِ شرکت قزاقهای دُن را در جنگ جهانی اول بازمی گوید. در این بخش، دوپارگی قزاقان در ارتباط با انقلاب بازنموده شده است؛ جوان ترها گرایش به انقلابیان دارند، و پیران به گرد آتامانِ ضد انقلاب جمع شده اند. بخش چهارم نیز روایتی است از تشکیل جبهۀ مرتجعِ جداییخواهان قزاق با حمایت آلمانیها. آکسینیا درپی سرکوبی نهضت قزاقان میمیرد، و گریگوری درهم شکسته به دهکدۀ خود در کنارۀ دُن بازمی گردد. دن آرام را با جنگ و صلح مقایسه کردهاند و آن را بزرگ ترین دستاورد ادبیات شوروی در حوزۀ رمان دانستهاند. شولوخوف، که نخستین قزاقی بود که به ادبیات روسی معرفی شد، با انسان دوستیای که در سراسر این رمان به چشم می خورد، جایگاهی ویژه در ادبیات روسیه دارد. سه ترجمه از این کتاب به فارسی در دست است که ترجمه های احمد شاملو و م. الف. به آذین مشهورترند.