سنان پاشا، یوسف (استانبول ۸۴۴ـ همان جا ۸۹۱ق)

سِنان پاشا، یوسف (استانبول ۸۴۴ـ همان‌جا ۸۹۱ق)

یوسف سِنان پاشا
زادروز	استانبول ۸۴۴ق
درگذشت	استانبول ۸۹۱ق
محل زندگی	عثمانی
ملیت	ترک
شغل و تخصص اصلی	ادیب
شغل و تخصص های دیگر	مترجم
آثار	معارف‌نامه/نصیحت‌نامه/ اخلاق‌نامه (استانبول، 1961)
گروه مقاله	ادبیات سایر کشورها

عالم، ادیب، شاعر و مترجم عثمانی. پدرش، خضربیک، نخستین قاضی استانبول بود. آموزش‌های مقدماتی و عالی را نزد معلمان خصوصی و با استفاده از معلومات پدرش تکمیل کرد. دانش و هوش سرشار سنان پاشا ستایش محمد فاتح عثمانی را چندان برانگیخت که او را نخست به وزارت و سرانجام در ۸۸۱‌ق به مقام وزیراعظمی خویش برگزید. سنان پاشا یک سال در این مقام بود، اما به دلایلی که دانسته نیست، خشم پادشاه را برانگیخت و از کار برکنار شد. پس از برآمدن بایزید دوم عثمانی به تخت شاهی، بار دیگر به وزارت برگزیده شد (‌۸۸۶‌ق) و هم‌زمان در دارالحدیث ادرنه نیز تدریس می‌کرد. در مقام قاضی و مدرس به مأموریت سیوْری حصار رفت. آوازۀ سنان پاشا بیشتر برای تألیف سه اثر منثور ترکی اوست که در پادشاهی بایزید دوم نوشته است و به‌سبب شیوۀ نثرش، که شیوا و آهنگین و دلنشین است، او را بنیادگذار نثر مرسل دیوانی ترکی دانسته‌اند. از آثارش: تضرع‌نامه که مناجات‌نامه‌ای منثور است (استانبول، ۱۹۷۱)؛ معارف‌نامه/نصیحت‌نامه/ اخلاق‌نامه (استانبول، ۱۹۶۱)؛ تذکرةالاولیا که ترجمۀ منثور تذکرة‌الاولیا'ی عطار نیشابوری است؛ دیوان اشعار. از دیگر آثار او حاشیه علی شرح الملخص در نجوم است که حاشیه‌ای بر شرح قاضی‌زادۀ رومی بر الملخص چَغمِینی، و حاشیه بر شرح مواقف ایجی در کلام.