پزشکزاد، ایرج (تهران ۱۳۰۶ش)

ایرج پزشکزاد;
زادروز	تهران ۱۳۰۶ش;
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	حقوق
شغل و تخصص اصلی	طنزنویس
شغل و تخصص های دیگر	مترجم
آثار	دایی جان ناپلیون
گروه مقاله	ادبیات ایران

(یا: ا. پ. ‌آشنا) طنزنویس و مترجم ایرانی. در رشتۀ حقوق درس خواند و قاضی شد، اما بخش عمدۀ خدمت دیوانی‌اش را در مقام دبیر سفارت ایران در کشورهای اروپایی گذراند. در ادب معاصر به طنزنویسی مشهور است و در آثارش آداب و رسوم و عقاید ایرانیان را با طنز و هجو و شوخی به‌تصویر کشیده است. از آثارش: آسمون ریسمون؛ حاج مَم جعفر در پاریس (۱۳۳۳ش)؛ ماشاءالله خان در بارگاه هارون‌الرشید (۱۳۵۴ش)؛ دایی‌جان ناپلئون (۱۳۵۱ش)، رمانی طنز‌آمیز، در تحولات دهۀ ۱۳۲۰، که با آن در عرصۀ رمان‌نویسی معاصر ایران درخشید. ناصر تقوایی براساس آن سریالی تلویزیونی ساخت و دیک دیویس آن را به انگلیسی ترجمه‌ کرد (۱۹۹۶)؛ خانوادۀ نیک‌اختر (۱۳۸۰ش)؛ پژوهشی دربارۀ سعدی با نام طنز فاخر سعدی (۱۳۸۱ش)؛ ترجمۀ شویاک سرباز پاکدل، نوشتۀ یاروسلاو هاشک (۱۳۴۴ش).