آل رشید

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط Aeen (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

آلِ‌ رَشید (حک: ۱۲۵۰ـ۱۳۴۰ق)

سلسله‌اي‌ از اميران‌ وَهّابي‌ جَبل‌ شَمَّر در نجد كه‌ مركز حكومتشان در حائل بود و سرانجام‌ به‌دست‌ آل سعود در ۱۳۴۰ق منقرض‌ شدند.  بنيانگذار سلسلۀ آل رشيد عبدالله‌ بن‌ رشيد، از ياران فيصل بن تركي و از عشيرۀ‌ جعفر، بود. ابن رشيد در ۱۲۵۴ق به‌سبب اطاعت‌ از فرمانده‌ سپاه‌ مصر، كه‌ به‌ جبل‌ شَمِّر آمده‌ بود، به‌ حكومت‌ حائل‌ منصوب‌ شد و پس‌ از توسعۀ‌ متصرفات‌ خود، وَهّابيّت‌ را مذهب‌ رسمي‌ قلمروش‌ كرد و هر ساله‌ خراجي‌ به‌ دربار سعوديان‌ فرستاد. جز عبدالله‌ بن‌ رشيد، يازده‌ تن‌ از افراد اين‌ سلسله‌ به‌ فرمانروايي‌ رسيده‌اند كه محمد بن عبدالله‌ (۱۲۸۹ـ۱۳۱۵ق‌) مقتدرترين آن‌هاست كه از جنگ‌هاي‌ قبيله‌اي آل‌ سعود بهره جست و در ۱۳۰۷ق رياض‌ را متصرف شد‌ و قلمرو حكومت خود را در سراسر نَجْد و اطراف‌ عراق و مرزهاي‌ شام‌ گستراند و نيرومندترين‌ دولت‌ عربستان‌ مركزي‌ را بنيان گذاشت. در زمان‌ يازدهمين حاكم‌ آل‌ رشيد، اين‌ سلسله‌ به‌ ضعف‌ گراييد و ابن‌ سعود با محاصره‌ حائل‌ در ۱۳۳۹ق موجبات‌ انقراض‌ حكومت‌ آل‌ رشيد را فراهم‌ كرد و در ۱۳۴۰ق وقتي محمد بن طلّال، آخرين امير اين سلسله، حائل را تسليم ابن سعود كرد. آل رشيد پس از ۹۰ سال حكومت منقرض شد.