نیوبریتن
نیوبِریتِن (New Britain)
بزرگ‌ترین جزیره در مجمع‌الجزایر بیسمارک[۱]، بخشی از پاپوآ گینۀ نو[۲]، با ۲۸۵هزار نفر جمعیت (۱۹۹۵) و ۳۷,۸۰۰ کیلومتر مربع مساحت. مرکز آن رابائول[۳] است. میانگین پهنای آن ۸۰ کیلومتر و طول آن ۴۸۲ کیلومتر، و قلۀ سینویت[۴]، با ۲۰,۴۸۳ متر ارتفاع، مرتفع‌ترین کوه آن است. کوپرا مهم‌ترین محصول کشاورزی جزیره است و سایر محصولات آن عبارت‌اند از قهوه، کاکائو، روغن نخل، الوار، و سنگ آهن. در این جزیره طلا، مس، و زغال‌سنگ نیز استخراج می‌شود و ساکنان آن ملانزیایی‌اند. دو آتشفشان در سپتامبر ۱۹۹۴ فوران کردند و رابائول را با خاکستر و گِل پوشاندند. پیش از آن نیز در ۱۹۳۷ انفجار آتشفشانی رخ داده بود. به‌استثنای شبه‌جزیرۀ گازل[۵] در شمال و جنوب، که دارای زمین‌های کشاورزی است، بقیۀ قسمت‌های این جزیره توسعه نیافته‌اند. رشته‌کوهی[۶] در سراسر طول جزیره امتداد دارد و قله‌های آتشفشانی در آن دیده می‌شود. ویلیام دَمپیر[۷]، کاشف انگلیسی، در ۱۶۹۹ از این جزیره دیدن کرد. جزیرۀ مزبور در ۱۸۸۴ـ۱۹۱۴، که نوی پومِرن[۸] نام داشت، مستعمرۀ آلمان بود. از ۱۹۲۰ تا ۱۹۷۵، به‌استثنای سال‌های ۱۹۴۲ـ۱۹۴۵، که ژاپن آن را در اشغال داشت، استرالیا این جزیره را اداره می‌کرد.