مقاله
مقاله (essay)
نوشتۀ کوتاه غیر داستانی. غالباً به موضوعی خاص از دیدگاهی شخصی می‌پردازد. مقاله با انتشار کتاب مقالات[۱] (۱۵۸۰)، اثر مونتنی[۲]، نویسندۀ فرانسوی، ومقالات (۱۵۹۷)، نوشتۀ فرانسیس بیکن[۳]، سیاستمدار، فیلسوف، و نویسندۀ انگلیسی، شکلی شناخته شده پیدا کرد. در هر دوی این موارد «مقاله» به معنی گونه‌ای جُستار یا تتبّع به‌کار رفته است. امروز مقاله بخشی از روزنامه‌نگاری است. آبراهام کاولی[۴]، مقاله‌نویس انگلیسی، که مقالاتش در ۱۶۶۸ منتشر شدند، سهولت و آزادی بیشتری در این شیوه به ارمغان آورد، اما با گسترش مطالب نشریات ادواری (هفته‌نامه و ماهنامه) در قرن ۱۸ مقاله شکلی کاربردی‌تر برای همگان پیدا کرد. برخی از مقاله‌نویسان بزرگ عبارت‌اند از ساموئل جانسونِ[۵] انگلیسی و اولیور گُلداسمیتِ[۶] ایرلندی. در امریکای شمالی نیز بنجامین فرانکلین[۷]، سیاستمدار و دانشمند، برای سبک مقاله‌نویسی‌اش مشهور بود. در قرن ۱۹ هم نوشتن «مقالات انتقادی» رواج یافت. چارلز لمب[۸]، نویسندۀ انگلیسی یک سلسله مقاله برای مجلۀ لندن[۹] از ۱۸۲۰ به بعد نوشت. لِی هانت[۱۰]، ویلیام هزلیت[۱۱]، و تامس دو کوئینسی[۱۲] در انگلستان، سنت بوو[۱۳] در فرانسه، و رالف والدو امرسون[۱۴] و هنری تورو[۱۵] در امریکا به این دوره تعلق دارند. از قرن ۱۹ در اروپا و امریکا مقاله محملی برای استفادۀ فزاینده در نقد ادبی شده بود. ویلیام هزلیت، نویسندۀ انگلیسی، را می‌توان مبتکر مقاله انتقادی دانست، و بعد به متیو آرنولد[۱۶] و ادموند گاس[۱۷] انگلیسی، جانشینان او، اشاره کرد. تامس مکولی[۱۸]، نویسندۀ انگلیسی، که مقالاتش مدت کوتاهی پس از مقالات لمب انتشار یافتند، با لحن پرشور اما نه چندان شخصی‌اش در تقابل نیرومند با لمب قرار می‌گیرد. در سال‌های پایانی قرن ۱۹ و آغاز قرن ۲۰ شکل مقاله بار دیگر در آثار رابرت لوئی استیونسون[۱۹]، نویسندۀ اسکاتلندی، آناتول فرانس[۲۰] و تئوفیل گوتیه[۲۱] فرانسوی، و ماکس بیربوم[۲۲] انگلیسی متداول شد. سنت روزنامه‌نگاری ادبی مقاله را جیمز تربر[۲۳]، مارک تواین[۲۴]، اچ اِل منکن[۲۵] و ادموند ویلسون[۲۶]، نویسندگان امریکایی و دزموند مک کارتی[۲۷] انگلیسی تداوم بخشیدند. در میان نویسندگان دیگر، جورج اورول[۲۸]، سیریل کانِلی[۲۹] و اِف. آر. لیویس[۳۰] انگلیسی، و تی اِس الیوت[۳۱]، نورمن میلر[۳۲]، جان آپدایک[۳۳]، نویسندگان امریکایی، و نظایر آن‌ها به مقاله‌نویسی انتقادی ادامه دادند.
- ↑ Essais
- ↑ Montaigne
- ↑ Francis Bacon
- ↑ Abraham Cowley
- ↑ Samuel Johnson
- ↑ Oliver Goldsmith
- ↑ Benjamin Franklin
- ↑ Charles Lamb
- ↑ London Magazine
- ↑ Leigh Hunt
- ↑ William Hazlitt
- ↑ Thomas De Quincey
- ↑ Sainte-Beuve
- ↑ Ralph Waldo Emerson
- ↑ Henry Thoreau
- ↑ Matthew Arnold
- ↑ Edmund Gosse
- ↑ Thomas Macaulay
- ↑ Robert Louis Stevenson
- ↑ Anatole France
- ↑ Theophile Gautier
- ↑ Max Beerbohm
- ↑ James Thurber
- ↑ Mark Twain
- ↑ H L Mencken
- ↑ Edmund Wilson
- ↑ Desmond MacCarthy
- ↑ George Orwell
- ↑ Cyril Connolly
- ↑ F R Leavis
- ↑ T S Eliot
- ↑ Norman Mailer
- ↑ John Updike