دهماء بنت یحیی مرتضی
دهماء بنت یحیی مرتضی ( -1434م) Dahmaa bint Yahya Al-Morada
فقیه و عالم دینی یمنی. خواهر فقیه بزرگ زیدیه و صاحب کتاب فقهی پرآوازه الازهار، احمد بن یحیی مرتضی است و نزد او و امام مطهر، فقه و کلام آموخت. در شهر ثلا حلقه تدریس فقه و اصول تشکیل داد و بسیاری از طلاب علوم دینی نزد وی دانش آموختند. زمانی که برادرش امام احمد بن یحیی او را همراه خانوادهاش به شهر حراز فراخواند، مردم شهر ثلا به یوسف بن احمد عثمان متوسل شدند تا از امام احمد بن یحیی بخواهد به ماندن خواهرش در ثلا و تداوم تدریس او در این شهر رضایت دهد و او رضایت داد و دهماء تا آخر حیاتش در این شهر به تدریس اشتغال داشت. وی در همین شهر به خاک سپرده و بر قبرش گنبدی افراشته شد. امام متوکل علی الله شرفالدین در جنب قبرش مسجدی بزرگ بنا کرد.
تألیفات متعددی از بنت یحیی برجای مانده که از آن شمار است: شرح الازهار تألیف برادرش احمد بن یحیی در چهار مجلد. امام شوکانی این کتاب را از بهترین شروح کتاب الازهار دانسته است، کتاب شرح علی منظومة الکوفی در فقه و فرائض، شرح مختصر النهی در علم اصول فقه و الجواهر در علم کلام.