فرسی، بهمن (تبریز ۱۳۱۲ش)
بهمن فرسى (تبریز ۱۲ بهمن ۱۳۱۲ش- )
| بهمن فرسى | |
|---|---|
| زادروز |
تبریز ۱۲ بهمن ۱۳۱۲ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | داستان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس، شاعر |
| شغل و تخصص های دیگر | بازیگر |
| آثار |
رمان : شب یک، شب دو بازیگری: پستچی (فیلم سینمایی/ داریوش مهرجویی- 1351)؛ رومئو و ژانت (تئاتر تلویزیونی/ اسماعیل شنگله- 1352)؛ دایره‌ی مینا |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی و سینما |
داستان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس، شاعر و بازیگر ایرانی. پس از رها کردن تحصیل و تجربه‌ی مشاغل مختلف به استخدام دولت درآمد. فرسى داستان‌نویسى را در کنار نمایش‌نامه و نقد در همان دوران جوانى آغاز کرد و به آن‌ها پرداخت. نخستین کتاب او «نبیره‌هاى بابا آدم» نام داشت که مجموعه‌اى از نثر آهنگین است. پیش از انقلاب مجموعه داستانی با نام «زیر دندان سگ» و یک رمان به نام «شب یک، شب دو» به قلم او به انتشار رسیده بود. فرسى بعد از نبیره‌های بابا آدم مجددا به نمایش‌نامه‌نویسی و کارگردانى بازمى‌گردد و آثاری را در این زمینه خلق مى‌کند؛ تا سال ۱۳۵۳، که رمان معروف او یعنى «شب یک، شب دو» منتشر می‌شود. او اولین مجموعه داستان خود را در سال ۱۳۳۹ به چاپ رساند، اما قبل از آن در نشریات مختلفی قلم‌فرسایی کرد که از آن جمله‌‌اند: «ایران‌آباد»، «کتاب هفته»، «نگین»، «آشنا»، «چلنگر»، «اندیشه و هنر» و در روزنامه‌هایی مثل «آژنگ» و «کیهان» داستان‌هایی از او منتشر شد.
نمایش‌های «چوب زیر بغل»، «صدای شکستن»، «بهار و عروسک»، «گلدان» و «آرامسایشگاه» را در تهران روی صحنه برد. او در آغاز دهه‌ی 1340 کتاب‌های خود مانند «گلدان»، «با هو»، «چوب زیر بغل»، و «زیر دندان سگ» را منتشر کرد. مجموعه داستان «زیر دندان سگ» در سال ۱۳۳۹ خورشیدی به کوشش شمیم بهار انتشار یافت و دربر گیرنده‌ی داستان‌هایی مانند «استخوان سوخته‌ها»، «این عزب» و «در سوگ بستری که چیده شد» از اولین نشانه‌هایی است که آشکار می‌سازد فرسی نویسنده‌‌ای است که در آثارش دستاوردهای نویی دارد. بهمن فرسی را هم‌نسلانش عمدتا با انتشار و به روی صحنه بردن هم‌زمان نمایش‌نامه‌‌ی «گلدان»، در سال ۱۳۴۰، آغازگر تئاتر پیشتاز ایران می‌دانند، اما روند کار قلمی او در واقع از سال ۱۳۳۲، به عنوان روزنامه‌نگار در مجله‌ی فردوسی با نام مستعار «مفر» آغاز شده است. اشتغالش به ژورنالیسم حرفه‌ای، به علت دل‌زدگی او از کار مطبوعاتی شش هفت سالی بیشتر دوام نداشت. بهمن فرسی از ابتدای دهه‌ی 1360 در لندن زندگی می‌کند.
گزیده‌ی کارنامه‌ی هنری
بازیگری: پستچی (فیلم سینمایی/ داریوش مهرجویی- 1351)؛ رومئو و ژانت (تئاتر تلویزیونی/ اسماعیل شنگله- 1352)؛ دایره‌ی مینا (فیلم سینمایی/ داریوش مهرجویی- 1353)؛ دو ضرب در دو مساوی بی‌نهایت (تئاتر تلویزیونی/ محمود محمدیوسف- 1354).
مجموعه داستان کوتاه: زیر دندان سگ (تهران: نشر نامه‌های سیاه- ۱۳۴۳)؛ هفاایستوس (داستان مصور برای کودکان/ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان- ۱۳۵۰)؛ دوازدهمی (لندن: نشر دفتر خاک- ۱۹۹۱)؛ نبات سیاه (لندن: نشر دفتر خاک- ۱۹۹2)؛ غوررآپ غوررآپ (کلن: نشرپامس- ۲۰۰۶).
رمان: شب یک، شب دو، (تهران: سازمان چاپ و پخش پنجاه و یک- ۱۳۵۳).
نمایش‌نامه: چوب زیر بغل (تهران: نامه‌های سیاه- ۱۳۴۱)؛ موش (تهران: نامه‌های سیاه- ۱۳۴۲)؛ گلدان (تهران: نامه‌های سیاه- ۱۳۴۰)؛ آرامسایشگاه (تهران: مرکز نشر سپهر- ۲۵۳۶)؛ سقوط آزاد (لندن: دفتر خاک- ۱۹۹۱)؛ هشت بعلاوهٔ یک (تهران: قطره- 1386).
مجموعه شعر: خودرنگ (گزینه‌ی شعر/ دفتر خاک- ۱۹۹۳)؛ آوا درکاواک (گزینه‌ی شعر/ دفتر خاک- ۱۹۹۳)؛ یک پوست یک استخوان (گزینه‌ی شعرهای کوتاه/ دفتر خاک- ۱۹۹۴)؛ به تاریخ یک یک یک (و نامه‌ی واصله) (دو منظومه‌ی نو، کتاب و سی دی با صدای شاعر/ دفتر خاک- ۱۹۹۸)؛ سلام به حیدربابا (برگردان منظومه‌ی شهریار از ترکی به نظم فارسی/ دفتر خاک- لندن ۱۹۹۳).