ابده
اُبَدّه (Ubeda)
شهری کوچک در جنوب شرقی اسپانیا، بر نهر‌الکبیر. آب‌وهوای مدیترانه‌ای دارد و از مراکز حاصل‌خیز تاک و زیتون است. ظاهراً از آبادی‌های کهن ایبریایی و نام آن اوبِدا بوده است، که در زمان سلطۀ مسلمانان بر اندلس، اعراب آن را اُبَدّه خواندند. لشکریان طارق این محل را فتح کردند (۹۲ق/۷۱۱م) و تا ۶۰۹ق/۱۲۱۲م در دست مسلمین بود. در اوایل ۶۰۹ق، ناصر، از آخرین امیران موحدین اندلس، در جنگ با صلیبیان شکست خورد و بیرون‌راندن مسلمانان از مغرب‌زمین آغاز شد؛ در روایت اسلامی این جنگ را عِقاب یا ابده ذکر کرده‌اند. آثار گوتیک از عصر رنسانس در این شهر فراوان برجای مانده است؛ ازجمله کلیسای سالوادور و یک بیمارستان، هر دو متعلق به اواسط قرن ۱۶. برخی از بزرگان منتسب به ابده عبارت‌اند از: ابوالعباس احمد بن بِنی ابدی، ابوجعفر احمد بن حسین بن خلف ابدی، و محمد بن یوسف انصاری اندلسی ابدی ملقب به برهان‌الدین.