پاپاس، ایرنه (۱۹۲۶)
ایرنه پاپاس (یونان 3 سپتامبر ۱۹۲۶- ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲م) (Irene Papas)
(نامِ اصلی: ایرنه لِلِکو) هنرپیشۀ یونانی سینما. بیش از هفتاد فیلم در طول بیش از پنجاه سال بازی کرده است. نخست در کشور خود به‌شهرت رسید و سپس با ایفای نقش در فیلم‌هایی چون توپ‌های ناوارون[۱] و زوربای یونانی[۲] که پخش جهانی یافتند و زِد[۳] و الکترا[۴] که با تحسین منتقدان روبه‌رو شدند، شهرت جهانی یافت. پاپاس برای فیلم‌هایی مانند الکترا، زد، زنان تروا[۵]، و جزیره[۶] از جشنواره‌ها و مؤسسات معتبری چون برلین، ونیز و هیأت ملی بازبینی فیلم[۷] برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر زن شده بود. محمد (ص) رسول الله[۸] از دیگر فیلم‌های اوست.
پدرش معلم ادبیات نمایشی در یکی از شهرستان‌های یونان بود. خانواده‌اش در هفت‌سالگی او به آتن مهاجرت کردند و ایرنه از سن 15 سالگی در مدرسه سلطنتی هنرهای دراماتیک آتن[۹] تحصیل کرد و در کلاس‌های رقص و آواز شرکت کرد. پس از فارغ‌التحصیلی در سال 1948، حرفۀ بازیگری را در یونان در تئاترهای متنوع و سنتی، در نمایشنامه‌هایی از ایبسن، شکسپیر و تراژدی‌های کلاسیک یونانی آغاز کرد و سپس در سال 1951 وارد سینما شد. در همان اوان فعالیتش حین شهرت در اروپا مورد توجه هالیوود نیز قرار گرفت. ایرنه پاپاس بیش از 15 سال انتهای عمرش درگیر بیماری آلزایمر بود و نهایتاً براثر کهولت سن درگذشت.
برخی از آثار سینمایی
- تئودورا، ملکه زرخرید (۱۹۵۴)
- ستایش از یک مرد بد (۱۹۵۶)
- توپ‌های ناوارون (۱۹۶۱)
- آنتیگونه (۱۹۶۱)
- الکترا (فیلم ۱۹۶۲) (۱۹۶۲)
- زوربای یونانی (۱۹۶۴)
- صلاح مملکت خویش (۱۹۶۷)
- برادری (۱۹۶۸)
- زد (۱۹۶۹)
- یک‌هزار روز از آن (۱۹۶۹)
- جوجه‌اردک را آزار نده (۱۹۷۲)
- نبرد سوتیسکا (۱۹۷۳)
- محمد رسول‌الله (۱۹۷۶)
- عروسی خون (۱۹۷۷)
- ایفیگنیا (۱۹۷۷)
- مسیح در ابولی توقف کرد (۱۹۷۹)
- وراثت (۱۹۷۹)
- مددکار اجتماعی آتشین‌مزاج (۱۹۸۱)
- عمر مختار (۱۹۸۱)
- در دل شب (فیلم ۱۹۸۵) (۱۹۸۵)
- سازمان مخفی آسیزی (۱۹۸۵)
- جزیره (۱۹۸۹)
- نبرد سه پادشاه (۱۹۹۰)
- یعقوب (۱۹۹۴)
- جشن (فیلم ۱۹۹۶) (۱۹۹۶)
- ادیسه (۱۹۹۷)
- ماندولین کاپیتان کارولی (۲۰۰۱)
- یک تصویر ناطق (۲۰۰۴)