تانیا آشوت
تانیا آشوت (تهران 1316ش- لیسبون 16 دی 1400ش)
| تانیا آشوت Tania Ashot-Harutoonian | |
|---|---|
| زادروز |
تهران 1316ش |
| درگذشت | لیسبون 16 دی 1400ش |
| ملیت | پرتغالی |
| تحصیلات و محل تحصیل | کنسرواتوار پاریس؛ کنسرواتوار چایکوفسکی (مسکو) |
| شغل و تخصص اصلی | نوازندۀ پیانو |
| سبک | کلاسیک |
| آثار | اجرای آثار شوپن |
| گروه مقاله | موسیقی |
| خویشاوندان سرشناس | سکوییرا کوستا (همسر) |
| جوایز و افتخارات | مقام سوم ششمین دورۀ مسابقۀ بین‌المللی شوپن |
(نام کامل: تانیا آشوت هاروتونیان[۱]) نوازندۀ ایرانی ارمنی‌تبار پیانو. پدرش، استاد دانشکدۀ دندانپزشکی و اهل موسیقی بود. تانیا از 4سالگی نزد خاله‌اش فراگیری نوازندگی پیانو را آغاز کرد. در 6سالگی به مدرسۀ امریکایی تهران رفت و ضمن تحصیل، آموزش پیانو را هم پی گرفت. به دلیل علاقۀ زیادش به موسیقی در سال دوم دبیرستان، تحصیل را رها کرد و به قصد آموزش شیوۀ کلاسیک نوازندگی پیانو به فرانسه رفت و در کنسرواتوار ملی پاریس[۲] تحت نظر اساتیدی چون نادیا بولانژه[۳]، لازار لویی[۴] و ژاک فوریه[۵] آموزش دید. سال 1333 با درجۀ ممتاز از کنسرواتوار پاریس دیپلم گرفت و پس از بازگشت و اقامتی یک‌ساله در تهران، برای تکمیل تحصیلاتش راهی مسکو شد و دورۀ کنسرواتوار چایکوفسکی[۶] را نزد لوا بورین[۷] به پایان رساند.
تانیا در سال 1334ش، هنگام تحصیل در مسکو، از طرف ادارۀ هنرهای زیبای ایران در پنجمین دورۀ مسابقۀ بین‌المللی شوپن (لهستان) شرکت کرد. با این که در میان 74 شرکت‌کننده نتوانست به دور پایانی راه یابد، اما مورد توجه اروپایی‌ها قرار گرفت. سال بعد در مسابقۀ بین‌المللی مونیخ شرکت کرد، و با 20 سال سن ضمن به دست آوردن مقام دوم فستیوال، به عنوان جوان‌ترین برنده هم معرفی شد. سال 1338 در مسابقۀ جهانی پیانو و ویولن مارگریت لون- ژآک تیپو[۸] (پاریس) شرکت جست و با وجود آمادگی کامل، در مرحلۀ پایانی به مقام چهارم دست یافت. اسفند همان سال (برای بار دوم) در ششمین دورۀ مسابقۀ بین‌المللی شوپن پیانو زد و توانست مقام سوم این دوره را با جایزۀ نقدی از آن خود کند.
آشوت پیش از بازگشت به ایران، نخستین کنسرت خود را در لندن برگزار کرد که مورد توجه منتقدان هنری نشریات انگلیس قرار گرفت. پس از بازگشت به ایران، کنسرتی به همراهی سکوییرا کوستا[۹]، نوازندۀ نامدار پرتغالی و همسرش، در تالار فرهنگ تهران با حضور محمدرضا شاه پهلوی و فرح دیبا برگزار کرد که نتیجه‌اش دریافت مدال درجۀ یک هنری از طرف شاه بود. آذر 1340 در مسابقۀ میتروپولوس[۱۰] (نیویورک) مقام پنجم را دریافت کرد و تنها نوازندۀ غیرامریکایی بود که جایزه گرفت. تانیا آشوت از سال 1338 به عنوان یکی از برجسته‌ترین پیانیست‌های جهان، کنسرت‌های متعددی را به همراهی سکوییرا کوستا در کشورهای مختلف برگزار کرد. شهرت آشوت بیش‌تر به خاطر اجرای آثار شوپن است. وی از سال 1341 در خارج از ایران زندگی می‌کند و تنها برای چند کنسرت به ایرانسفر است. آخرین کنسرت او در ایران، سال 1355 در تالار رودکی برگزار شده. تانیا آشوت بارها به عنوان سولیست با ارکسترهای موسیقیدان مشهوری چون لئون فلیچر[۱۱]، دیوید زینمان[۱۲]، مایکل کربزان[۱۳] و پیرو بلاچی[۱۴] همکاری داشته است. وی کنسرت‌های بسیاری در فرانسه، ایتالیا، پرتغال، ایالات متحده آمریکا، ارمنستان، لهستان و خاورمیانه برگزار کرده است.
تانیا آشوت پس از مهاجرت از ایران، به همراه همسرش (سکوییرا کوستا)، در لیسبون زندگی می‌کرده است.