ترکی باستان

زبان ترکی کهن که منشأ گویش‌های فراوان امروز ترکی در منطقه وسیع آسیای مرکزی و آذربایجان و مناطق دیگر ترک‌زبان ایران و ترکیه است. ترکی از خانوادۀ زبان‌های آلتایی است که در کنار آن مغولی و تُنگوزیک قرار دارد و خود به شاخه‌های جنوب غربی (اوغوزی)، شمال غربی (قپچاق)، جنوب شرقی (چاگاتایی یا جغتایی) و شمال شرقی تقسیم می‌شود و برخی از مهم‌ترین زبان‌های ترکی امروز مانند ترکیه‌ای، آذربایجانی، ترکمن، تاتاری، قرقیزی، قزاقی، باشغیری، ازبکی و اویغوری و زبان‌های چوواشی و یا قوتی از آن سرچشمه گرفته‌اند.

برپایۀ سنگ‌نبشته‌ها، ترکی باستان دارای الفبای خاص خود بوده است، که دَه مصوت و ۲۸ صامت دارد و حرف صامت /f/ در آن وجود ندارد.