آب انبار شاه عباسی
آب‌انبار شاه‌عبّاسی Ab anbar-e Shah Abbasi (Cistern)
| آب‌انبار شاه‌عبّاسی | |
|---|---|
| نام فارسی | آب‌انبار شاه‌عبّاسی |
| کشور | ایران |
| استان | همدان |
| موقعیت | کاروان‌سرای اسدآباد |
| کاربری | آب‌انبار |
| مشخصات معماری | مستطیلی شکل (ابعاد 5?11×20) و 18 پله دارد - سقف گنبدی‌شکل و ارتفاع از کف تا سقف حدود 6/5 متر |
| زمان ساخت | دورۀ صفویه |
بنای زیرزمینی از دورۀ صفویه در محلۀ درِ کاروان‌سرای اسدآباد واقع در استان همدان. این بنا به‌شکل مستطیل و با ابعاد ۱۱.۵×۲۰ متر است و از سه بخش میانی با طاق‌نماهایی یکنواخت در اطراف و دیوارهای تفکیک‌کننده تشکیل شده است. این بنا دارای سقفی گنبدی‌شکل و هجده پلۀ آجری است و ارتفاع آن از کف تا سقف حدود ۶/۵ متر است. در گذشته‌ها سنگ‌نگاره‌ای از سنگ مرمر بر روی دیوار آب انبار بوده که تاریخ 1173ق را بر خود داشته است. این تاریخ به زمان کریم‌خان زند بازمی‌گردد. گمان می‌رود که در این تاریخ بوده که آب‌انبار را مرمت کرده‌اند. این کار به خواست شیخ علی‌خان و به‌دستیاری کسی به نام قرامی‌غلام، انجام شده است. به همین دلیل آب‌انبار اسدآباد، به نام سیخ علی‌خان هم نامبردار است. این آب‌انبار در خردادماه 1383ش، در شمار آثار ملی ایران ثبت شده است.
آب این مخزن از رودخانۀ شهر تامین می‌شده است. دو کاریز نیز در برآورده ساختن آب مورد نیاز آب‌انبار به کمک می‌آمده‌اند. کانالی از راه خروجی آب‌انبار به سوی زمین‌های بیرون از شهر کشیده می‌شده تا کشاورزان را در آبیاری زمین‌های‌شان یاری کند. در ساخت سازۀ آب‌انبار از لاشه‌سنگ و آجر استفاده شده است. بخشی از دیوار نیز سنگ‌چین است.