کالینینگراد، شهر
کالینینگْراد، شهر (Kaliningrad)
(نام سابق: کونیکسبرگ[۱]) شهر و بندری در غرب روسیه، با 431,402 نفر جمعیت (۲۰۱۰) و ۲۲۳ کیلومتر مربع مساحت. صنایع کشتی‌سازی، ماهی‌گیری، ابزارسازی، و تولید کاغذ دارد. بندر کالینینگراد در سراسر سال بدون یخ است. علاوه بر اهمیت آن به‌منزلۀ مرکز تجاری، پایگاه اصلی ناوگان بالتیک روسیه[۲] به‌‌شمار می‌رود. این شهر پایتخت پروس شرقی[۳] بود تا این‌که بر طبق پیمان پوتسْدام[۴] (۱۹۴۵) این منطقه بین شوروی و لهستان تقسیم شد و به افتخار میخائیل کالینین[۵]، رئیس‌جمهور شوروی (۱۸۷۵ـ۱۹۴۶) نام آن را تغییر دادند که تا آن زمان کونیکسبرگ نام داشت. کونیکسبرگ زادگاه و محل سکونت ایمانوئل کانت[۶] فیلسوف آلمانی (۱۷۲۴ـ۱۸۰۴) بوده است. شهر مزبور از ۱۲۵۵م در اطراف قلعۀ شهسواران توتونی[۷] گسترش یافت. از ۱۴۷۵م محل اقامت رهبر فرقه توتونی بود. در قرون وسطا، عضو مهم فدراسیون تجاری اتحادیۀ هانسایی[۸] به‌‌شمار می‌رفت. از ۱۵۲۵ تا ۱۶۱۸ مقرّ دوک‌های پروس[۹] و سپس پایتخت پروس شرقی (۱۶۱۸ـ۱۹۴۵) بود. مرکز شهر در محاصرۀ ۱۹۴۵ به‌‌شدت آسیب دید، اما کلیسای جامع قرن ۱۴م آن بازسازی شده است.