تیومن، استان
تیومِن، استان (Tyumen)
بزرگ‌ترین استانِ فدراسیون روسیه[۱]، در سیبری غربی، با ۱,۴۳۵,۲۰۰ کیلومتر مربع مساحت و 3,823,910 نفر جمعیت (۲۰۲۱). ۷۶درصد از جمعیت آن در شهر زندگی می‌کنند. از مرز قزاقستان[۲] تا اقیانوس شمالگان[۳] امتداد دارد. مرکز آن شهر تیومن است. محل استخراج نفت و گاز، تولید الوار، و فرآوری مواد غذایی است. کشت غلات، دامپروری، شکار، ماهی‌گیری و پرورش گوزن شمالی، در شمال، در آن رواج دارد. این منطقه از جلگۀ[۴] سیلابی و ماندابی هموار رودهای اوب[۵] و ایرتیش[۶] تشکیل شده است. شیب[۷]های شرقی کوه‌های اورال[۸] شمالی و بلندی‌های یخرُفت[۹]، ویژگی بارز آن به‌شمار می‌روند. در شمال، در امتداد ساحل اقیانوس شمالگان، توندرا[۱۰] است و جنوب آن پوشیده از جنگل‌های کاج (۲۰ درصد از کل مساحت استان)، غان[۱۱]، و استپ[۱۲] پُردرخت است. ذخایر سرشار نفت و گاز طبیعی دارد. توبولسک[۱۳] از شهرهای آن است. تیومن کنونی، در گذشته هستۀ اصلی خانات سیبری[۱۴] را تشکیل می‌داد، که در ۱۵۸۱ به تصرف روسیه درآمد. دورافتادگی این منطقه سبب شد تا آن را به تبعیدگاه و اردوگاه‌های کار اجباری تبدیل کنند.
| تیومن، استان | |
|---|---|
| کشور | روسیه |
| نام فارسی | تیومن |
| نام لاتین | Tyumen |
| شهر ها و آبادی های مهم | توبولسک |
| جمعیت | 3,823,910 نفر (۲۰۲۱) |
| موقعیت | در سیبری غربی، از مرز قزاقستان تا اقیانوس شمالگان امتداد دارد |
| نوع اقلیم | در شمال، در امتداد ساحل اقیانوس شمالگان، توندرا، و جنوب آن پوشیده از جنگل‌های کاج (۲۰ درصد از کل مساحت استان)، غان، و استپ پُردرخت |
| تولیدات و صنایع مهم | محل استخراج نفت و گاز، تولید الوار، و فرآوری مواد غذایی؛ رواج کشت غلات، دامپروری، شکار، ماهی‌گیری و پرورش گوزن شمالی، در شمال آن |
| شهرستان | تیومن |
| مساحت | ۱,۴۳۵,۲۰۰ کیلومتر مربع |
