داردانل
دارْدانل (Dardanelles)
(یا: چَناق‌قَلْعِه) دریابندر[۱] و مرکز استان چناق‌‌قلعه، در شمال غربی ترکیه[۲]، واقع در ساحل آسیایی داردانل[۳]، به فاصلۀ ۲۵۶کیلومتری جنوب غربی استانبول. ۱۴۳,۶۲۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۲۱). در ارتفاع ۲ متری از سطح دریا واقع شده است. مرکز تجاری، اداری و کانون گردشگری تروا (تروی)[۴] و یادبودهای نظامی پیکار گالیپولی[۵] در جنگ جهانی اول[۶] است. ترکیه هنوز هم حضوری قدرتمند در این بندر دارد و از نظر استراتژیکی عبور و مرور در تنگه[۷] را کنترل می‌کند. قلعۀ چمن‌لیق[۸]، که سلطان محمد فاتح[۹] (۱۴۵۱ـ۱۴۸۱م/۸۵۵ـ۸۸۶ق) در اواسط قرن ۱۵م آن را برای تحکیم سلطۀ خود بر قسطنطنیه[۱۰] (استانبول کنونی) احداث کرد، مهم‌ترین بنای تاریخی استان مزبور است. درخلال نبرد داردانل[۱۱] در جنگ جهانی اول این قلعه نقش مهمی در دفاع از تنگه داشت و اکنون موزۀ ارتش و نیروی دریایی[۱۲] است. در ۴۸۰پ‌م، خشایارشا[۱۳]، شاهنشاه ایران، در آبیدوس[۱۴] پلی از قایق ساخت تا سپاه ۱۰۰هزار نفری خود را از داردانل عبور دهد و اروپا[۱۵] را فتح کند.