داردانل
دارْدانل (Dardanelles)
(یا: چَناق‌قَلْعِه[۱]) دریابندر[۲] و مرکز استان چناق‌‌قلعه، در شمال غربی ترکیه[۳]، واقع در ساحل آسیایی داردانل[۴]، به فاصلۀ ۲۵۶کیلومتری جنوب غربی استانبول. ۱۴۳,۶۲۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۲۱). در ارتفاع ۲ متری از سطح دریا واقع شده است. مرکز تجاری، اداری و کانون گردشگری تروا (تروی)[۵] و یادبودهای نظامی پیکار گالیپولی[۶] در جنگ جهانی اول[۷] است. ترکیه هنوز هم حضوری قدرتمند در این بندر دارد و از نظر استراتژیکی عبور و مرور در تنگه[۸] را کنترل می‌کند. قلعۀ چمن‌لیق[۹]، که سلطان محمد فاتح[۱۰] (۱۴۵۱ـ۱۴۸۱م/۸۵۵ـ۸۸۶ق) در اواسط قرن ۱۵م آن را برای تحکیم سلطۀ خود بر قسطنطنیه[۱۱] (استانبول کنونی) احداث کرد، مهم‌ترین بنای تاریخی استان مزبور است. درخلال نبرد داردانل[۱۲] در جنگ جهانی اول این قلعه نقش مهمی در دفاع از تنگه داشت و اکنون موزۀ ارتش و نیروی دریایی[۱۳] است. در ۴۸۰پ‌م، خشایارشا[۱۴]، شاهنشاه ایران، در آبیدوس[۱۵] پلی از قایق ساخت تا سپاه ۱۰۰هزار نفری خود را از داردانل عبور دهد و اروپا[۱۶] را فتح کند.