آگهی، محمدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق)
آگَهی، محمدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق) Agahi, Mohammad-Reza
| محمدرضا آگهی Mohammad Reza Agahi | |
|---|---|
| زادروز |
خیوه ۱۲۲۴ق |
| درگذشت | ۱۲۹۱ق |
| ملیت | ماوراءالنهری |
| شغل و تخصص اصلی | تاریخ‌نویس |
| شغل و تخصص های دیگر | مترجم و شاعر |
| آثار |
تعویذ‌العاشقین؛ زبدة‌التواریخ در تاریخ؛ جامع‌الواقعات سلطانی در تاریخ ترجمۀ گلستان سعدی؛ یوسف و زلیخا؛ بهارستان جامی؛ هفت‌پیکر نظامی؛ شاه و گدای هلالی؛ قابوسنامه؛ روضةالصّفای ناصری؛ تاریخ جهانگشای نادری، و روضةالصّفای خواندمیر به ترکی |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
| خویشاوندان سرشناس | شیرمحمد مونس (دایی) |
تاریخ‌نویس، مترجم و شاعر ماوراءالنهری. نزد دایی‌اش، شیرمحمد مونس، شاعری آموخت و با آثار بیدل، فضولی و نوایی آشنا شد. در ۱۲۴۵ق وزیر آب شد. در محیط ادبی خوارزم، از نمایندگان برجستۀ ادبیات کلاسیک ازبک به‌شمار می‌رفت. به فارسی و ازبکی شعر گفته است.
از آثارش: تعویذ‌العاشقین که دربردارندۀ غزلیات، مخمّسات و رباعیات اجتماعی و اخلاقی او به فارسی و ازبکی است؛ زبدة‌التواریخ در تاریخ؛ جامع‌الواقعات سلطانی در تاریخ؛ ترجمۀ گلستان سعدی؛ یوسف و زلیخا؛ بهارستان جامی؛ هفت‌پیکر نظامی؛ شاه و گدای هلالی؛ قابوسنامه؛ روضةالصّفای ناصری؛ تاریخ جهانگشای نادری، و روضةالصّفای خواندمیر به ترکی.