ابن یمین، محمود (ح ۶۸۵ـ ۷۶۹ق)

اِبنِ یَمین، محمود (ح ۶۸۵ـ‌۷۶۹ق)

ابن یمین
زادروز	ح ۶۸۵ق
درگذشت	۷۶۹ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	شاعر
آثار	دیوان اشعار
گروه مقاله	ادبیات فارسی

(امیر فخرالدین محمود بن یمین‌الدین طُغْرایی فَریومَدی، معروف به اِبْن یمین) شاعر ایرانی. اهل فریومد سبزوار بود. پدرش ( ـ۷۲۲ق)، شاعر، منشی و در بیهق خرده‌مالک بود و در دستگاه خواجه علاء‌الدین محمد فریومدی ( ـ۷۴۲ق) صاحب‌دیوان و وزیر خراسان، به شغل استیفا و طغرانویسی سرگرم بود. پس از مرگ پدر، ابن یمین جانشین او شد. ابن یمین پس از قتل خواجه علاء‌الدین به دست سربداران، به سبزوار رفت و به خدمت امیر وجیه‌الدین مسعود، امیر سربداران، درآمد. در جنگی که میان سربداران و ملک معز‌الدین حسین کرت روی داد چندی اسیر شد. در نهایت به زادگاه خود رفت و از دربار و درباریان کناره گرفت و در مزرعه‌ای، که از پدر به ارث برده بود، اقامت کرد. ستایشگر خواجه علاءالدین محمد، وزیر سلطان محمد خدابنده، و طغای تیمور و امرای سربداران و آل کرت بود. شهرت و اهمیت وی، بیشتر به‌سبب قطعاتش است که درون‌مایۀ عرفانی، اخلاقی و اجتماعی دارد. اشعاری نیز در مناقب امامان و واقعۀ کربلا سروده است. از آثارش: منشآت؛ دیوان اشعار که در ۷۴۳ق، در جنگ میان سربداران و ملک معزالدین حسین کرت، فرمانروای هرات، به غارت رفت، اما بعد شاعر طی ده سال، آن را گرد آورد.