اسپری، المر (۱۸۶۰ـ۱۹۳۰)
اِسپِری، اِلمِر (۱۸۶۰ـ۱۹۳۰)(Sperry, Elmer)
| المر اسپری Elmer Sperry | |
|---|---|
| زادروز |
کورتلند کاونتی، نیویورک ۱۸۶۰م |
| درگذشت | ۱۹۳۰م |
| ملیت | امریکایی |
| شغل و تخصص اصلی | مخترع |
| گروه مقاله | فناوری و صنایع |
مهندس امریکایی. با ژیروسکوپ[۱] وسایل گوناگونی، ازجمله پایدارساز ژیروسکوپی[۲] برای کشتی‌ها و اژدرها، و هدایتگر خودکار ژیروسکوپی[۳] را ابداع کرد. نخستین پایدارساز ژیروسکوپی در ۱۹۱۲ ساخته شد. طی جنگ جهانی اول، هواپیمای بدون خلبانی طراحی کرد که با ژیروسکوپ کنترل می‌شد و حدود ۴۵۰ کیلوگرم مواد منفجره را به فاصلۀ ۱۶۰ کیلومتر حمل می‌کرد. این هواپیما نخستین بمب پرنده[۴] بود. در اواسط دهۀ ۱۹۳۰، هدایتگر خودکار اسپری از وسایل استاندارد اغلب کشتی‌های بزرگ بود. در کورتلند کاونتی[۵] نیویورک[۶] زاده شد. در ۱۸۸۸، مؤسسه‌ای برای تحقیق و ابداع، و سپس شرکتی برای ساخت ماشین‌آلات معدنکاری[۷] تأسیس کرد. در ۱۸۹۳، پس از نقل مکان به کلیولندِ[۸] اوهایو[۹]، به ساخت تراموا[۱۰] پرداخت و تا ۱۹۲۶، رئیس شرکت اسپری ژیروسکوپ[۱۱] بود. نخستین اختراع اسپری مولّدی بود که مشخصه‌های مناسبی برای روشن‌کردن لامپ‌های قوسی داشت. همچنین، باتری ذخیره‌ساز[۱۲] (انباره[۱۳]) برتری ساخت و برای ساخت آن، به‌شکل خودخوانده، شیمی آموخت. به تحقیق در زمینۀ موتورهای احتراق داخلی[۱۴] نیز پرداخت و روش‌هایی برای متمایزکردن ریل‌های غیراستاندارد راه‌آهن ابداع کرد. پایدارساز ژیروسکوپی اسپری، که در ۱۹۰۸ به ثبت رسید، در انبار کشتی نصب می‌شد و چنان قرار می‌گرفت که محور ژیروسکوپ همواره در امتداد عمود باقی می‌ماند. این محور آزادانه به جلو و عقب حرکت می‌کرد، اما امکان حرکت به طرفین را نداشت. اسپری برای ایجاد حرکت تقدیمی در ژیروسکوپ و کج‌کردن چرخ دوار آن در هنگام آغاز تلاطم کشتی، از الکتروموتور[۱۵] استفاده کرد. ژیروسکوپ با واردآوردن نیرو به یک طرف به تلاطم پاسخ می‌داد. از آن‌‌جا که ژیروسکوپ به‌صورت صلب در کشتی نصب شده بود، با تلاطم کشتی مقابله می‌کرد و آن را همواره صاف نگه می‌داشت. اسپری بسیاری از مفاهیمی را وضع کرد که اکنون در نظریۀ کنترل[۱۶]، سایبرنتیک[۱۷] و اتوماسیون[۱۸] رایج‌اند.