تفرش، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تفرش، شهر Tafresh, city

تفرش، شهر
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان مرکزی
شهرستان تفرش
بخش مرکزی
جمعیت 16,493نفر (1395ش)
موقعیت ۱۶۲کیلومتری جنوب غربی تهران و ۷۳کیلومتری شمال شرقی اراک، سر راه ساوه به آشتیان، اراک، کمیجان
نوع اقلیم معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشک
ارتفاع از سطح دریا ۱,۹۰۰متر
برخی بناهای مهم مسجد جامع شِش‌ناو
نام لاتین Tafresh
مسجد جامع شش‌ناو، در محلۀ تاريخی «فم» تفرش

شهری در استان مرکزی و مرکز اداری شهرستان تفرش. در منطقه‌ای کوهستانی به فاصلۀ ۱۶۲کیلومتری جنوب غربی تهران و ۷۳کیلومتری شمال شرقی اراک، سر راه ساوه به آشتیان، اراک، کمیجان، قرار دارد. کوه‌های‌ قشلاق‌ (حدود 2,360متر) و گندم‌کوه‌ (حدود 2,150متر) در شمال‌، و کوه‌های منار (حدود 2,240متر) و نقره‌کمر (حدود 3,400متر) در جنوب‌شرقی‌ شهر قرار دارند. رودخانۀ آب‌کمر در کنار تفرش واقع شده است. ارتفاع آن ۱,۹۰۰متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن 16,493نفر است (1395ش).

احتمالاً تاریخ تفرش به پیش از اسلام می‌رسد و به صورت‌های طیرس‌، طبرش‌، طبرس‌، تبرس‌، طبرتو، تپرش‌، تبرش‌ و طفرش‌ نیز در منابع قدیم آمده است. در سده‌های اولیۀ اسلامی تفرش از توابع قم بود. پس از رحلت حضرت معصومه قم و به تبع آن تفرش از پایگاه‌های مهم شیعیان در ایران شدند. در سده‌های بعد، این آبادی به دلیل آب‌وهوای ییلاقی همیشه پررونق و آبادان بوده و نهایتاً در سال 1333ش به شهر تبدیل شده است.

شیخ طبرسی، عباس سحاب و محمود حسابی از بزرگان منسوب به تفرشند. مسجد جامع شِش‌ناو، مربوط به دورۀ سلجوقی، از آثار تاریخی تفرش است که به ثبت ملی رسیده است. وجه تسمیۀ شش‌ناو، وجود قناتی در زیر مسجد است که توسط شش ناو در بیرون مسجد و پس از عبور از زیر درخت چناری بزرگ و قدیمی، تقسیم شده و به محله‌های اطراف جریان پیدا می‌کند.