طبیب اجباری
طبیب اجباری (Le Médecin malgre lui)
نمایش‌نامه‌ای کمدی به نثر و در سه پرده، نوشتۀ مولیر، منتشرشده به فرانسوی در ۱۶۶۷ و نخستین اجرای آن در اوت ۱۶۶۶، منتشر شده در ۱۶۶۷. این نمایشنامه که ویژگی‌های سنتِ کمدی قرون وسطایی فرانسه و کمدیا دلارتۀ ایتالیایی را حفظ کرده است، از آثار دورۀ پختگی مولیر است. در پردۀ اول، مارتین، زن اسگانارل، وقتی از تنبلی و دائم‌الخمری شوهرش گله می‌کند، و از دست او کتک مفصلی می‌خورد، تصمیم به انتقام می‌گیرد. مارتین برای عملی‌کردن نقشۀ خود، اسگانارل را به دیگر شخصیت‌هایی که وارد نمایش می‌شوند، طبیب بزرگی معرفی می‌کند و می‌گوید اسگانارل این نکته را نمی‌پذیرد مگر آن‌که حسابی کتک خورده باشد. بدین ترتیب، اسگانارل به‌دست کسانی که برای معالجه نزد او آمده‌اند کتک مفصلی می‌خورد. پردۀ دوم و سوم نیز شرح مضحکه‌آمیز نقش اجباری و دروغینِ طبیب‌بودن اسگانارل است که او تصمیم گرفته تا آخر بازی کند. نمایشنامه با شرح ماجراهای دیگر شخصیت‌ها و ارتباط آن‌ها با خود اسگانارل پیش می‌رود. خنده‌داربودن و ساخت محکم، زیبا، طبیعی، بدیع و دقیق زبانِ طبیب اجباری از ویژگی‌های مهم این کمدی است. شارل گونو، آهنگ‌ساز فرانسوی، اُپرا ـ کمیکی به اقتباس از این نمایش‌نامۀ کمدی در پاریس به روی صحنه برد (۱۸۶۸).