کمدیا دلارته
کُمدیا دِلّارته (commedia dell'arte)
فرم (صورت) رایجی از نمایش کمدی بداهه[۱] ایتالیایی در قرنهای ۱۶ و ۱۷. گروههایی از بازیگران کارآزموده آن را اجرا میکردند و شخصیتها و موقعیتهای عادی داشت. این نمایش بر نویسندگانی چون کارلو گلدونی[۲]، مولیر[۳]، و نیز بر گونههای نمایشی پانتومیم[۴]، آرلکناد[۵]، و نمایش خیمهشببازی (پانچ و جودی)[۶] تأثیری نظرگیر گذاشت. و اساسِ سبک میم[۷] را با قوت در فرانسه بنا کرد، که با میم ژان ـ لوئی بارو[۸] و مارسل مارسو[۹] گسترش یافت.
کُمدیا که پیرنگ آشکارا برهمزننده و خرابکارانه دارد، دربارۀ خدمتکارانی است که به اربابهای خود کلک میزنند و پول آنان را بالا میکشند. داریو فو[۱۰]، نویسنده و بازیگر چپگرای ایتالیایی، دین خویش را به کُمدیا دلارته و مُحتوای هجوآمیز آن شرح داده است.