ویته، کنت سرگی یولیویچ (۱۸۴۹ـ۱۹۱۵)

ویتِه، کُنْت سِرْگِی یولیِویچ (۱۸۴۹ـ۱۹۱۵)(Witte, Sergei Yulevich, Count)

سیاستمدار و نخست‌وزیر روسیه (۱۹۰۳ـ ۱۹۰۶). در سِمت وزیر ترابری (۱۸۹۲) و دارایی (۱۸۹۲ـ۱۹۰۳) شبکۀ راه‌آهن روسیه را، ازجمله با کشیدن راه‌آهن ماورای سیبری (۱۸۹۱ـ۱۹۰۵)، توسعه داد و در تبدیل روسیه به قدرتی بزرگ نقشی مؤثر داشت. در ۱۹۰۵ پیمان پورتسموت را منعقد کرد، که به جنگ روس و ژاپن پایان داد، و با اعطای اصلاحاتی محدود کوشید که ناآرامی‌های داخلی را فرونشاند. ازجملۀ این اصلاحات تدوین قانون اساسی و تشکیل مجلس نمایندگان یا دوما بود. سیاست‌های صنعتی و بازرگانی ویته عبارت بودند از گرفتن وام‌های سنگین از کشورهای بیگانه، به‌ویژه فرانسه و برقراری تعرفه‌هایی در حمایت از صنایع داخلی و به‌سود کالاهای روسی. ویته محافظه‌کاری میانه‌رو بود که اصلاحاتش بدگمانی لیبرال‌ها و نیز جناح راست افراطی را برانگیخت. تزار نیکلای دوم به تحریک نیروهای ارتجاعی در ارتش روسیه، که ویته را مسئول شکست از ژاپن در منچوری می‌دانستند، در ۱۹۰۶ وی را به‌رغم قابلیت‌ها و دستاوردهای بسیار برکنار کرد. با وجود این، ویته همچنان در صحنۀ سیاست روسیه حضور داشت و عضو مستقل شورای دولتی بود.

 

---