پرش به محتوا

برج و باروی قدیمی یزد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ الگو:جعبه اطلاعات جای‌های تاریخی ایران
{{الگو:جعبه اطلاعات اماکن5
| نام             =
| نام = برج و باروی قدیمی یزد
| تصوير            =
| اندازه تصوير    =
| عنوان تصوير      =
| استان            =گرداگرد شهر یزد


| شهرستان          =
| نام لاتین =
| بخش              =
| نام‌های دیگر =  
| نام محلي        =
| نام‌هاي ديگر      =حصار قدیمی یزد


| نام‌هاي قديمي    =
| کشور = ایران
| نوع بنا          =
|استان = یزد
| سال‌هاي مرمت      =
| کاربري          =
| کاربري کنوني    =
| مشخصات معماري    =شامل دروازۀ قطریان یا دروازۀ شاهی، دروازۀ مهریجرد یا مهریز، دروازۀ کیا یا خطیره و دروازۀ کوشک نو


| شماره‌ثبت        =
| موقعیت = پیرامون شهر قدیمی یزد
| تاريخ ثبت ملي    =
| دوره ساخت اثر    =432ق


| باني اثر        =ابومسعود بدر بهشتی، ابویوسف، ابوجعفر و ابویعقوب اسحاق دیلمی
| کاربري = برج و بارو
 
| مشخصات معماری =بقایای مجموعۀ حصار قدیمی یزد
 
| سازنده =سرداران حکومت امیر عضدالدین علاءالدوله ابوجعفر کاکویه
| زمان ساخت = زمان ساخت: 432ق؛ بازسازی: نیمۀ دوم سدۀ 7ق


| مالک اثر        =
}}
}}
بُرج و باروی قدیمی یزد
بُرج و باروی قدیمی یزد


(یا: حصار قدیمی یزد) بنایی متعلق به قرن ۵ق در گرداگرد [[یزد، شهر|شهر یزد]]. کهن‌ترین مدارک موجود دربارۀ حصار یزد ساخت آن را به ابومسعود بدر بهشتی، ابویوسف، ابوجعفر و ابویعقوب اسحاق دیلمی، که چهار سرهنگ مشهور حکومت امیر عضدالدین علاءالدوله ابوجعفر کاکویه بودند، نسبت می‌دهند. این بنا در ۴۳۲ق ساخته شده است. از بخش‌های کهن تشکیل‌دهندۀ این حصار دروازۀ قطریان یا دروازۀ شاهی، دروازۀ مهریجرد یا مهریز، دروازۀ کیا یا خطیره و دروازۀ کوشک نو حایز اهمیت بوده‌اند. سیل ویرانگری که در ۶۷۳ق در منطقه جاری شد بخش‌های بسیاری از شهر، از جمله حصار آن را ویران کرد. پس از آن‌که اتابک یوسف شاه بن طغیان (طغی شاه) حکومت یزد را در دست گرفت (658- ۷۱۴ق) حصار را بازسازی کرد. در ۷۴۷ق مبارزالدین شهر را گسترش داد و چند محلۀ خارج شهر را جزء محدودۀ آن قرار داد و باروی جدیدی از دروازۀ قطریان تا دروازۀ مادر امیر ساخت و خندقی نیز حفر کرد. این حصار هفت دروازه با نام‌های مهریجرد، قطریان، ایلچی‌خانه، کوشک نو، مادر امیر، سعادت و نو داشته است. احداث چندین برج نیز از کارهای مهم اوست. براساس نوشته‌های کتاب ''تاریخ یزد''، در دوران حکومت او وسعت شهر به بیش از دو برابر تصرفات محمد بن مظفر افزایش یافت.  
(یا: حصار قدیمی یزد) بنایی متعلق به قرن ۵ق در گرداگرد [[یزد، شهر|شهر یزد]]. کهن‌ترین مدارک موجود دربارۀ حصار یزد ساخت آن را به ابومسعود بدر بهشتی، ابویوسف، ابوجعفر و ابویعقوب اسحاق دیلمی، که چهار سرهنگ مشهور حکومت [[کاکویه، علاءالدوله ابوجعفر محمد ( ـ ۴۳۳ق)|امیر عضدالدین علاءالدوله ابوجعفر کاکویه]] بودند، نسبت می‌دهند. این بنا در ۴۳۲ق ساخته شده است. از بخش‌های کهن تشکیل‌دهندۀ این حصار دروازۀ قطریان یا دروازۀ شاهی، دروازۀ مهریجرد یا مهریز، دروازۀ کیا یا خطیره و دروازۀ کوشک نو حایز اهمیت بوده‌اند. سیل ویرانگری که در ۶۷۳ق در منطقه جاری شد بخش‌های بسیاری از شهر، از جمله حصار آن را ویران کرد. پس از آن‌که اتابک یوسف شاه بن طغیان (طغی شاه) (658 - ۷۱۴ق) حکومت یزد را در دست گرفت (673 - 690ق)، حصار را بازسازی کرد. در ۷۴۷ق مبارزالدین شهر را گسترش داد و چند محلۀ خارج شهر را جزء محدودۀ آن قرار داد و باروی جدیدی از دروازۀ قطریان تا دروازۀ مادر امیر ساخت و خندقی نیز حفر کرد. این حصار هفت دروازه با نام‌های مهریجرد، قطریان، ایلچی‌خانه، کوشک نو، مادر امیر، سعادت و نو داشته است. احداث چندین برج نیز از کارهای مهم اوست. براساس نوشته‌های کتاب ''تاریخ یزد''، در دوران حکومت او وسعت شهر به بیش از دو برابر تصرفات محمد بن مظفر افزایش یافت.  


امروزه از حصار قدیمی یزد و برج‌های گسیخته و متصل به آن که تعداد آن‌ها در روزگار مؤلفِ «جامع جعفری» (اواخر سدۀ 13ق) ۹۰ برج بود و هریک 20 مستحفظ داشت بخش‌هایی باقی مانده است که عبارتند از: بخشی از برج‌ها و حصار مقابل مقبرۀ سید گل سرخ، بخشی از برج‌ها و دیوار محلۀ لب خندق، بخشی از برج و دیوار دروازۀ مهریز در ابتدای بازارهای خان، افشار و صدری، دیوار و برج‌های شازده فاضل و دروازۀ شاهی، دیوار و برج‌های اطراف فهادان و مالمیر، دیوار و برج‌‌های واقع در خیابان فرمانداری.
امروزه از حصار قدیمی یزد و برج‌های گسیخته و متصل به آن که تعداد آن‌ها در روزگار مؤلفِ «جامع جعفری» (اواخر سدۀ 13ق) ۹۰ برج بود و هریک 20 مستحفظ داشت بخش‌هایی باقی مانده است که عبارتند از: بخشی از برج‌ها و حصار مقابل مقبرۀ سید گل سرخ، بخشی از برج‌ها و دیوار محلۀ لب خندق، بخشی از برج و دیوار دروازۀ مهریز در ابتدای بازارهای خان، افشار و صدری، دیوار و برج‌های شازده فاضل و دروازۀ شاهی، دیوار و برج‌های اطراف فهادان و مالمیر، دیوار و برج‌‌های واقع در خیابان فرمانداری.
سرویراستار، ویراستار
۵۴٬۷۰۲

ویرایش