دالاهو، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
دالاهو، شهرستان (County) Dalahu | دالاهو، شهرستان (County) Dalahu | ||
واقع در نواحی مرکزی نیمۀ غربی [[کرمانشاه، استان|استان کرمانشاه]]، به مرکزیت اداری شهر [[کرند غرب]]<ref>Kerend-e Gharb</ref>. در سال 1384ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 26 اسفند 1383ش، با انتزاع بخش کرند و روستاها و مناطقی از شهرستان [[اسلام آباد غرب، شهرستان|اسلام‌آباد غرب]]، تشکیل شده است. از آنجا که نام این شهرستان از کوه دالاهو گرفته شده است، پیشینۀ تاریخی آن را در سوابق کرند و برخی قصبات دیگر منطقه باید | واقع در نواحی مرکزی نیمۀ غربی [[کرمانشاه، استان|استان کرمانشاه]]، به مرکزیت اداری شهر [[کرند غرب]]<ref>Kerend-e Gharb</ref>. در سال 1384ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 26 اسفند 1383ش، با انتزاع بخش کرند و روستاها و مناطقی از شهرستان [[اسلام آباد غرب، شهرستان|اسلام‌آباد غرب]]، تشکیل شده است. از آنجا که نام این شهرستان از کوه [[دالهو|دالاهو]] گرفته شده است، پیشینۀ تاریخی آن را در سوابق کرند و برخی قصبات دیگر منطقه باید جست‌وجو کرد. بناهای تاریخی این منطقه و ذکر شکل‌های کهن واژۀ «کرند» در متون اوستایی و پارسی پهلوی نشان از رونق این محدوده در دوره‌های پیش از اسلام دارد. در متون اسلامیِ پیش از دورۀ [[قاجاریه، سلسله|قاجار]]، به کرند صرفاً اشارات مختصری در سفرنامه‌ها و آثار جغرافی‌نویسان شده است. از زمان اولین تقسیمات کشوری معاصر، منطقۀ کنونی دالاهو از توابع شهرستان شاه‌آباد غرب (اسلام‌آباد غرب کنونی) بوده که در سال 1384ش به شهرستان مستقلی تبدیل شده است. شهرستان دالاهو متشکل است از 2 بخش، 5 دهستان (با حدود 150 روستا با جمعیت دائمی و نزدیک به 50 روستا با جمعیت فصلی یا خالی از سکنه) و 3 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های بان‌زرده<ref>Ban Zardeh</ref>، بیونیج<ref>Bivanij</ref> و حومۀ کرند، و شهرهای کرند غرب و ریجاب<ref>Rizhab</ref>، به مرکزیت شهر کرند غرب)، و بخش گهواره<ref>Gahvareh</ref> (مشتمل بر دهستان‌های قلخانی<ref>Qalkhani</ref> و گورانی<ref>Gurani</ref>، به مرکزیت شهر گهواره). کرند غرب و گهواره سابقۀ شهر شدنشان به ترتیب به سال 1309 و 1379ش برمی‌گردد، و شهر ریجاب (ریژاو<ref>Rizhaw</ref>) در اواسط سال ۱۳۹۰ش با ادغام روستاهای ریجاب، بان مزاران، دارابی، باباجانی عبدالمحمد، باباجانی شاهمراد و شالان ایجاد شده است. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت شهرستان دالاهو 35,015نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری مذکور، نزدیک به 44درصد ساکنان شهرستان شهرنشین و حدود 56درصد روستانشین هستند. شهرستان دالاهو در غرب با [[کرمانشاه، شهرستان|شهرستان کرمانشاه]]، در جنوب با [[اسلام آباد غرب، شهرستان|شهرستان اسلام‌آباد غرب]]، در جنوب غربی و غرب جنوبی با [[گیلان غرب، شهرستان|شهرستان گیلان‌غرب]]، در غرب و شمال غربی با [[سر پل ذهاب، شهرستان|شهرستان سر پل ذهاب]]، در شمال با [[ثلاث باباجانی|شهرستان ثلاث باباجانی]] و در شمال شرقی با شهرستان روانسر محدود شده است. | ||
این شهرستان با ارتفاع حدود 1,600متر (در مرکز آن)، آب و هوایِ معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌خشک و حدود 1,930کيلومترمربع وسعت دارد. بیشتر مردم دالاهو پیرو آیین [[اهل حق]] هستند و به زبان کردی (گویش‌های جافی و [[کلهری]]) سخن می‌گویند. در این شهرستان کارگاه‌های کوچک پرشماری در زمینۀ ساخت چاقو، ساخت تنبور و دف و صنایع دستی دیگری چون گلیم‌بافی، قالی‌بافی، گیوه‌بافی و ساخت ابزارهای کشاورزی و همچنین تنپوش‌های نمدی فعالیت دارند. آبادی‌های شهرستان دالاهو در مناطق کوهستانی، کوهپایه‌ای و میان‌کوهی در دامنه‌های بخش شمالی رشته‌‌کوه [[زاگرس، کوهستان|زاگرس]] بنا شده‌اند. جادۀ اصلی ایران به [[عتبات عالیات|عتبات]] از این شهرستان می‌گذرد. کوه‌های دالاهو، نوا و قاضی، با مجموعه‌ای از آبشارها، چشمه‌ها و رودخانه‌ها، همراه با باغ‌های انبوه میوه و دشت‌های پوشیده از سبزه و گل از مناظر دیدنی این شهرستان است. مهم‌ترین رودخانه‌های شهرستان دالاهو الوند و کرند هستند و از دیگر رودخانه‌های آن به زمکان، هورو و بریشاه می‌توان اشاره کرد. سراب کرند غرب، رشمینه، قورچی‌باشی، سفرشاه، قلعه زنجیر و تختگاه جهانبخش هم از دیگر رودخانه‌های این منطقه است. مردم این شهرستان عمدتاً کشاورز و دامدارند و جز این، همچنان که ذکر شد، شمار قابل توجهی از آنها نیز صنعت‌گرند. مهم‌ترین تولیدات دامی و کشاورزی این شهرستان غلات و حبوبات، گردو، انجیر، انگور، سیب درختی، کشمش، روغن حیوانی و زیتون است. | |||
---- | ---- | ||
[[رده:جغرافیای ایران]] | [[رده:جغرافیای ایران]] | ||
[[رده:کرمانشاه]] | [[رده:کرمانشاه]] | ||