کابوکی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کابوکی (Kabuki)

کابوکی
کابوکی

فُرمی از تئاتر ژاپنی، که از دورۀ اِدو[۱] (۱۶۰۳‌ـ ‌۱۸۶۸م) رواج یافت و منبع گونه‌های متعددی از نمایش‌های موزیکال[۲] بود. دو نوع اصلی از نمایش کابوکی عبارت‌اند از جیدایمونو یا متن‌های نمایش شبه‌تاریخی[۳] و سوامونو [۴] يا داستان‌هایی از حیات فرهنگی دورۀ‌ ادو. در این میان، نمایش‌های جدید نیز وجود دارند. سازهای موسیقی این نمایش هم بر روی صحنه (همراه با رقص یا درخلال نقل روایت) و هم در پشت صحنه (موسیقی تنظیم‌شده) نواخته می‌شوند. موسیقی کابوکی از سازهای کوبه‌ای، انواع فلوت، عودهای دسته‌بلند، و آواز استفاده می‌کند.

بخشی از صحنه‌ی نمایش در کابوکی، «هانامیچی» نامیده می‌شود که در آن قسمتی از صحنه به شکل راهرویی به سمت تماشاگران باز می‌شود. این سکو در کابوکی نقش مهمی دارد و فقط راهرویی برای ورود و خروج‌ها یا راهی به سمت سکوی اصلی نیست، بلکه صحنه‌های مهمی روی آن اجرا می‌شود. صحنه کابوکی در طول قرن ۱۸ تغییرات زیادی کرد و مدرن‌تر شد. برای نمونه، اضافه شدن تعدادی حقه‌های نمایشی به صحنه مثل امکان غیب و ظاهر شدن بود.

نمایش‌های کابوکی در سه دسته جای می‌گیرند. تاریخی؛ خانوادگی؛ رقص.

اجراهای تاریخی اغلب دربارهٔ حوادث تاریخی بسیار مهم ژاپن بود. در دورۀ حاکمیت شوگان‌ها، سانسور شدیدی برای ممنوعیت انتقاد از دولت وقت انجام می‌شد و در نتیجه مضمون نمایش‌نامه‌ها دربارۀ وقایع دیگر مانند جنگ‌های سال ۱۱۸۰ یا ۱۳۳۰ ژاپن بود. برخلاف اجراهای تاریخی که بیشتر دربارهٔ طبقه سامورایی‌ها بود، اجراهای خانوادگی (داخلی)، دربارهٔ محدودیت‌ها و مشکلات اجتماعی، و بخصوص دربارۀ زوج‌هایی بود که به‌خاطر مشکلات و موانع نمی‌توانستند در این دنیا کنار هم زندگی کنند و تصمیم می‌گرفتند تا بعد از مرگ با هم باشند و خودکشی می‌کردند. در کابوکی از گریم و ماسک‌های مخصوصی (برای حیوانات یا موجودات غیرطبیعی) نیز استفاده می‌شود و رنگ‌های مورد استفاده نشانگر شخصیت نقشی است که بازیگر برعهده دارد.

 


  1. Edo
  2. musical
  3. jidaimono or pseudo-historical pieces
  4. sewamono