کیانوش، محمود (مشهد ۱۳۱۳ش)
محمود کیانوش (مشهد ۱۳۱۳ش- لندن 23 دی 1399ش)
| محمود کیانوش | |
|---|---|
| زادروز |
مشهد ۱۳۱۳ش |
| درگذشت | لندن 23 دی 1399ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه تهران |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر |
| شغل و تخصص های دیگر | داستان‌نویس، مترجم |
| سبک | نیمایی |
| آثار | آینه های سیاه (۱۳۴۹ش- مجموعه داستان)؛ شکوفه حیرت (تهران، ۱۳۷۲ش- مجموعه شعر) |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
داستان‌نویس، شاعر و مترجم ایرانی. از دانشگاه تهران در رشتۀ زبان و ادبیات انگلیسی دانشنامۀ لیسانس گرفت. مدتی آموزگار بود و سپس کارمند وزارت اقتصاد شد. او در ۱۳۵۴ش به انگلستان مهاجرت کرد. کار ادبی خود را از ۱۳۳۷ش با چاپ آثاری در مجلۀ صدف شروع کرد. چند دوره نیز سردبیر مجلۀ سخن بود. چندین داستان واقع‌گرایانه و تمثیلی نوشت که بهترینِ آن‌ها غصه‌ای و قصه‌ای (۱۳۴۴ش) برگرفته از خاطرات دورۀ کودکی‌اش است. در زمینۀ شعر، در همان حال که به ایده‌های نیما یوشیج بی‌توجه نیست، اما بیش‌تر به‌نوعی تجدد میانه و معتدل می‌اندیشد. کیانوش گرچه به‌عنوان شاعر کودکان شهرت دارد، اما چند مجموعۀ شعر هم برای بزرگ‌سالان سروده است. او به ترجمۀ شعر و داستان هم پرداخته و کتاب‌هایی نیز در زمینۀ نقد ادبی تألیف کرده است. وی در بیمارستانی در لندن درگذشت.
با اشاره دوباره به این که از کیانوش تاکنون بالغ بر 80 کتاب (از جمله به انگلیسی و نمایش‌نامه) در حوزه‌های ادبیات داستانی، ترجمه، نقد ادبی و ادبیات کودک و نوجوان منتشر شده است، در انتها گزیده‌ای از کتاب‌شناسی وی را در این‌جا درج می‌کنیم.
شعر
شبستان (۱۳۴۰)، ساده و غمناک (۱۳۴۱)، شکوفهٔ حیرت (۱۳۴۳)، شباویز (۱۳۴۴)، ماه و ماهی در چشمهٔ باد (۱۳۴۷)، آب‌های خسته (۱۳۴۹)، قصیده‌ای برای همه (۱۳۴۹)، به انسان، امّا برای خرخاکی‌ها، یونجه‌ها، و کلاغ‌ها (۱۳۵۱)، در خرگاه شب (۱۳۵۳) (مجموعهٔ غزل)، من مردم هستم (۱۳۵۷)، کتاب دوستی (۱۳۶۷)، کجاست آن صدا؟ (۱۳۷۰)، ناگهان انسان و زمینش (۱۳۸۱)، با نگاهی دیگر (۱۳۸۹) (مجموعهٔ رباعی‌ها)، ای آفتاب ایران (۱۳۹۲)
رمان
مرد گرفتار (تهران، ۱۳۴۳)، برف و خون (تهران ، ۱۳۵۶)، حرف و سکوت (تهران، ۱۳۵۸)، غوّاص و ماهی (تهران، ۱۳۶۸)، در آفاق نفس (تهران، ۱۳۸۲)، باغی در کویر (تهران ، ۱۳۸۶)، این آقا کی باشند؟ (تهران، ۱۳۸۹)
داستان کوتاه
غصّه‌ای و قصّه‌ای (تهران، ۱۳۴۴)، در آن‌جا هیچ‌کس نبود (تهران، ۱۳۴۵)، آینه‌های سیاه (تهران، ۱۳۴۹)، و بلا آمد و شفا آمد (تهران، ۱۳۵۲)، در طاس لغزنده (تهران، ۱۳۷۹)
نقد ادبی
بررسی شعر و نثر فارسی معاصر (مجموعه مقالات- تهران، ۱۳۵۳)، ق‍دم‍ا و نقد ادبی (تهران، ۱۳۵۴)، ن‍ظم، ف‍ض‍ی‍ل‍ت و زی‍ب‍ای‍ی (ت‍أم‍لات‍ی در ه‍ن‍ر و ادبیات- تهران، ۱۳۶۹)، زن و عشق در دنیای صادق هدایت و نقدی تحلیلی و تطبیقی بر بوف کور (لس آنجلس، ۱۳۸۲)
ترجمه
به خدای ناشناخته (جان استاین‌بک- تهران، ۱۳۳۶)، زن‍ی که گ‍ری‍خ‍ت (دی. اچ. لارنس- تهران، ۱۳۳۷)، سیر روز در شب (یوجین اونیل- تهران، ۱۳۴۴)، م‍ال‍ون م‍ی‌م‍ی‍رد (ساموئل بکت- تهران، ۱۳۴۷)، خانه برناردا آلبا (فدریکو گارسیا لورکا- تهران، ۱۳۴۸)، در انتظار بربرها (کنستانتین کاوافی- تهران، ۱۳۵۱)، ب‍ازگ‍ش‍ت به زادب‍وم (امه سزر- تهران، ۱۳۵۴)، ه‍اوائ‍ی: گ‍وه‍ر اق‍ی‍ان‍وس آرام (اسکار لوئیس- تهران، ۱۳۷۳)، مرگ و دختر (آریل دورفمن- تهران،۱۳۹۷).