عبدالوهاب، محمد (نجد ۱۱۱۵ـ۱۲۰۶ق)
عَبدُالوَهّاب، محمّد (نجد ۱۱۱۵ـ۱۲۰۶ق)
(یا: ابن عبدالوهاب) پیشوای فرقۀ وهابیت. پس از تحصیلات اولیه در روستای زادگاهش، به مدینۀ منوره رفت و نزد شیوخ آن‌جا تحصیل کرد. تحت‌تأثیر اندیشه‌های ابن‌تیمیه و ابن‌قیم جوزیه دعوت دینی‌اش را اعلان کرد. دعوت وی پس از استقبال محمد بن سعود، امیر نجد، رواج وسیعی یافت. دامنۀ فعالیت وهابیان به اطراف سرزمین شام و عراق رسید. اندیشه‌های محمد بن عبدالوهاب در باب ضرورت بازگشت به آنچه آن را زلالی اولیۀ اسلام و مبارزه با خرافات می‌نامید، بر بسیاری از جنبش‌های دینی به‌ویژه سَلَفی‌ها تأثیر گذاشت، اما در ادامه، شکل‌گیری جنبش وهابیت آن را به وادی سیاست و در خدمت منافع آل سعود کشاند و در‌برابر قاطبۀ مسلمانان جهان قرار داد و دستان آنان را به خون مسلمانان بی‌گناه آغشته ساخت. تیغ تکفیر آیین وهابیت با شعار پایداری بر توحید و مبارزه با شرک تقریباً همۀ غیر وهابیان را از همۀ مذاهب دربر می‌گیرد. این آیین با تحجر و قشری‌گری افراطی و تفسیر سطحی از متون دینی، با آموزه‌های دنیای جدید به‌شدت ناسازگار است و جریان‌های تندرویی، مانند القاعده و طالبان از آن الهام می‌گیرند. نیز ← وهّابیت