عزاقریه
عَزاقِرِیّه
(یا: شَلْمَغانیه) از فرقه‌های شیعی با تمایلات غالیانه (← غُلات)، پیروان ابوجعفر محمد بن علش شلمغانی، معروف به ابن عَزاقِر، پدید آمده در نیمۀ اول قرن ۴ق در عراق. ابن عزاقر، که ابتدا از متکلمان شیعۀ امامیه بود، با دعوی نبوت و روح‌القدسی و خدایی، جماعتی را گرد خود آورد. ظاهراً هدف سیاسی این گروه برانداختن حکومت عباسیان و طالبیان بود. به باور آنان خداوند در هر چیز به اندازۀ قابلیت آن حلول می‌کند و چون شلمغانی قابلیتی بالا داشته، خداوند به تمامی در او حلول کرده و به‌سبب آن‌که او بالاتر از همه است، رَبّ‌الارباب است. در میان پیروان عزاقریه، اعتقاد به اباحه، تأویل قرآن و آزادی جنسی رایج بوده است و آنان تکالیف اسلامی مانند نماز، روزه و غسل را به‌جا نمی‌آوردند و، همچون سَبعیه، قائل به هفت عالم و هفت آدم بودند. عزاقریه پس از کشته‌شدن شلمغانی به‌تدریج از میان رفتند. قدیم‌ترین کتاب در باب عقاید عزاقر کتاب الفَرق بین‌الفِرَق بغدادی است.