ترکمن باشی
تُرْکَمَنباشی
(نام سابق: کراسنوودسک[۱] از ۱۸۶۹ تا ۱۹۹۳) بندر بزرگ دریای خزر[۲]، در ترکمنستان، با ۶۵هزار نفر جمعیت (۱۹۹۵). پایانۀ راهآهن ماورای خزر[۳] و خط لوله از منطقۀ نفتخیز نبیت داغ[۴] است. خط کشتیرانی از این بندر به باکو، در آذربایجان دایر است. اقتصاد ترکمنباشی به نفت وابسته است؛ بزرگترین پالایشگاه کشور نیز در این شهر قرار دارد؛ این بندر، مرکز مهم بارگیری نفت بهشمار میرود. آب شهر از کانال قراقوم تأمین میشود. نظامیان روسیه، در ۱۸۶۹ ترکمنباشی را با نام کراسنوودسک بنا و از آن به منزلۀ پایگاهی برای تصرف خانات خیوه[۵] (← خوارزم) استفاده کردند. از زمان چنگیزخان[۶] به بعد رود آمودریا[۷] (اوکسوس[۸]) در ترکمنباشی به دریای خزر میریخت، تا اینکه مسیر آن را در قرن ۱۷ به سوی دریای آرال[۹] تغییر دادند.