گسل سن آندرآس
گُسَلِ سَنْ آنْدِرآس (San Andreas fault)
گسلی زمینشناختی بهطول ۱.۱۲۵ کیلومتر، در امتداد شمالغربی ـ جنوبشرقی، در ایالت کالیفرنیا[۱]ی امریکا. این گسل در حقیقت حاشیۀ صفحهای پایستاری[۲] را مشخص میکند که در امتداد آن دو صفحه بر روی هم میلغزند (← زمینساخت صفحهای). با عبور صفحۀ پوستهای اقیانوس اطلس بهسمت شمال غربی، براثر سایشِ صفحۀ قارهای امریکا که آرام بهسمت جنوب شرقی حرکت میکند، اصطکاک[۳] ایجاد میشود. حرکت نسبی این گسل فقط حدود پنج سانتیمتر در سال است و بدین ترتیب شهر لوس آنجلس ۱۰میلیون سال دیگر در موقعیت فعلی شهر سان فرانسیسکو[۴] قرار خواهدگرفت. اصطکاک ایجادشده براثر این حرکت زمینساختی[۵] موجب زمینلرزه[۶]های مکرر مخرب میشود. مثلاً در ۱۹۰۶، زمینلرزهای که منشأ آن این گسل بود شهر سان فرانسیسکو را ویران کرد و حدود ۷۰۰ نفر را کشت. در هر دو سمت این گسل کوههایی قرار دارند که براثر حرکات صفحات مرتفع میشوند. رودخانهها نیز در امتداد مسیر این گسل جریان دارند، زیرا بهترین خط ضعف، و مناسب برای فرسایش[۷] آسان است.